Rehber | Kategoriler | Konular

HALOJEN

Alm. Halogen (n), Salzbildner (m), Fr. Halogéne (m), İng. Halogen. Periyodik cetvelde 7A grubunu teşkil eden fluor (F), klor (Cl), brom (Br), iyot (I) ve astatin (At) elementlerinin meydana getirdiği sınıf.

Holojen, tuz yapıcı anlamına gelir. Çünkü bu elementler çok aktif olup tabiatta serbest halde bulunmazlar. Arz küresinin kabuğunda tuz bileşikleri şeklinde bulunurlar. Halojenler genellikle elektrolitik oksidasyon ile elde edilirler.

Astatin, yarılanma süresi çok kısa olan bir radyoaktif element olup çok az miktarda bulunur.

Holojenlerin atom ağırlıkları fluordan astatine gidildikçe artar. Atom ağırlığı artışına paralel olarak halojenlerin atomik hacmi, yoğunluğu, erime ve kaynama noktası artar. Atom numarası arttıkça, yâni 7A grubunda yukardan aşağıya





Halojenler grubunda bulunan her elementin en dış yörüngesinin 7 elektronu bulunur. Bu yüzden elektron almak ve son yörüngeyi sekize tamamlamak isterler. Fluor, halojenlerin en küçüğü ve en aktifidir. Aynı zamanda bütün elementlerin en çok elektro negatif yâni elektron almaya arzulu olanıdır. Bütün bileşiklerinde (1-) değerlikli olur. Bu grubun diğer elementleri (1-) ile (7+) değerlik alabilirler. Metallerle yaptıkları bileşiklerinde daima metalleri yükseltgerler. Oksijensiz bileşiklerinde daima (1-) değerliklidirler. Fluor oksijenli bileşiklerinde de (1-) değerliklidir. Halojenlerin bileşikleri genellikle iyonik bileşiklerdir. Asitleri ise kovalent bileşiklerdir. Halojenler serbest halde iken çift atomlu, yâni F2, Cl2, Br2 ve I2 şeklinde moleküler yapıya sâhiptirler. Halojenler kendi aralarında ClF3 BrF3 ve IF7 şeklinde kompleks bileşikler de meydana getirirler.



Halojenlerden fluor, soğutucularda kullanılan bileşiklerin ve diğerlerinin sentezlerinde, diş mâcunlarında, içme sularında; klor, ağartma işlemlerinde, su arıtma tesislerinde, boya ve kimyâsal madde îmâlâtında; brom, organik bileşiklerin sentezlerinde ve önemli olarak benzine katılan etilen dibromürün hazırlanmasında; iyot ise, boya îmâlâtında ve antiseptik olarak kullanılır. (Ayrıca Bkz. Fluor, Klor, Brom, İyot).

İSİMFLUORKLOR BROMİYOT

SembolFC1BrI

Atom no9173553

Atom ağırlığı 18,9935,45379,90126,90

Oda sıcaklığındaGazGazSıvıKatı

Kaynama noktası-188°C-34,7°C58°C183°C

Gaz rengiHafif sarıYeşilimsi sarıKırmızıMenekşe

Elektron ilgisi (eV)3,583,753,533,22


Konular