Rehber | Kategoriler | Konular

RaGIB GüMüşPALA

Türk asker ve siyâset adamı. Adâlet Partisi (AP) nin ilk genel başkanıdır.

1897'de Edirne'de doğdu. Kuleli Askerî İdâdîsinde talebeyken 1916'da Birinci Dünya Harbine katıldı. Galiçya ve Filistin cephelerinde çarpıştı. Bu çarpışmalar sırasında yaralandı. 1918'de İngilizlere esir düştü. İki sene kadar esir kaldıktan sonra 1920 senesinde yurda döndü. İstiklâl Savaşına katıldı. Kütahya, Eskişehir, Sakarya savaşlarında ve Büyük Taarruzda, Cumhûriyetin îlânından sonra Şeyh Said ve Tunceli ayaklanmalarının bastırılmasında vazife aldı. Savaş sebebiyle yarım kalan askerî öğrenimini Harp Akademisinde tamamladı. 1934'te Harp Akademisini bitirerek kurmay oldu. Ordunun çeşitli kademelerinde vazife yaptı. 1948'de tuğgeneral, 1959'da orgeneral ve 3. Ordu Komutanı oldu. Erzurum'da 3. Ordu Komutanıyken, Demokrat Parti (DP) iktidarına karşı yapılan 27 Mayıs 1960 ihtilâlini destekledi. Hareketi gerçekleştiren Millî Birlik Komitesince 3 Haziran 1960'ta genelkurmay başkanlığına getirildi. Ordudaki kadro düzenlemesi neticesinde iki ay sonra emekliye sevk edildi. Aynı dönemde emekliye ayrılan subaylarla birlikte Emekli İnkılap Subayları Derneğinin (EMİNSU) kurucuları arasında yer aldı. 29 Eylül 1960'ta DP'nin kapatılmasından sonra, bu partinin seçmen kitlesini toplayacak bir siyâsî partinin kurulma çalışmalarına katıldı. 11 Şubat 1961'de kurulan Adâlet Partisi (AP)nin kurucular kurulunca genel başkanlığa getirildi. 15 Ekim 1961'de yapılan genel seçimlerde İzmir'den milletvekili seçildi. CHP-AP koalisyonu kurulması için yapılan teklife olumlu cevap verdi. Ancak İsmet İnönü başkanlığındaki hükümette vazife almadı. Kasım 1962'de toplanan AP Birinci Kongresinde yeniden genelbaşkanlığa getirildi. 1964 senesinde İstanbul'da öldü. Onun ölümü üzerine boşalan AP genelbaşkanlığına Süleyman Demirel seçildi.


Konular