Rehber | Kategoriler | Konular

KüL

Alm. Asche (f), Fr. Cendre (m), İng. Ash. Bazı maddelerin yanmasından sonra geride kalan toz madde. Bitkisel yakıtların yanarken kül bırakması, bileşimlerinde bulunan inorganik maddelerden ileri gelir. Küllerde potasyum karbonat bulunur (sodyum karbonat ancak deniz bitkilerinde bulunur). Bundan dolayı sodyum karbonat yerine kül kullanıldığı da olmuştur. Karın ağrısına karşı eski insanların küllü su içmeleri bundandır. Yine çok eskiden, bitkilerin yakılmasıyla elde edilen küllerden potasyum karbonat çıkarılarak barut yapılırdı. Bugün bazı küllerden potasyum gübresi olarak faydalanılmaktadır (özellikle killi topraklar için).

Küllerde, özellikle tahıl küllerinde bundan başka mağnezyum ve kalsiyum fosfatlar ile karbonatlar ve silis vardır. Ayrıca küllere renklerini veren demir ve mangan oksitlere de rastlanır.

Kararmış kapların külle oğulması da eskiden beri bilinen bir usüldür. Küldeki kimyevî maddeler, bu arada potasyum karbonat, kapların üzerindeki kiri mekanik ve kimyasal yolla çıkararak kabın temizlenmesini sağlar.

Taşkömüründeki kül daha çok alüminyum silikattan meydana gelir. Piyasada satılan taşkömürde % 10-15 arasında kül olabilir. Ocak içinde eriyerek yanmayı önleyen kütleler meydana getirir ve çok zor sökülebilir. Kemiklerin hava temasıyla kavrulmasından elde edilen kemik külleri de vardır. Bunlar da en çok trikalsiyum fosfat üretiminde kullanılır.


Konular