Rehber | Kategoriler | Konular
BELçiKA
DEVLETİN ADIBelçika Krallığı
BAŞŞEHRİBrüksel
NÜFUSU9.978.000
YÜZÖLÇÜMÜ 30.518 km2
RESMİ DİLİFransızca, Flamanca, Almanca
DİNİHıristiyan, (Protestan, Katolik)
PARA BİRİMİBelçika Frangı
Avrupa'nın en küçük ülkelerinden birisi. Kuzeyinde Kuzey Denizi ve Hollanda, doğusunda Almanya ve Lüksemburg, güney ve batısında Fransa vardır. Sınırları çok girintili ve çıkıntılı olup, uzunluğu 1445 km, kıyı uzunluğu ise 67 kilometredir.
Tarihi
Belçika'ya ilk yerleşenler Belgealar olup, 5. asra kadar Roma İmparatorluğunun idaresi altındaydılar. Beşinci asırda ise Frankların istilasına maruz kaldılar. Daha sonra ülke Charles (Şarlken)in Batı imparatorluğuna dahil oldu. 1477'den sonra, Şarlken'in yeğeni Maximilian'ın eline geçti. Bundan sonra 300 sene kadar Belçika yabancılar tarafından idare edildi. 1713'te Avusturya İmparatorluğunun eline geçti ve "Avusturya Hollandası" diye anıldı. Fransa 1813'te Belçika'yı işgal etti. 1815'te Napolyon yenilince, Belçika Hollandalıların idaresine girdi. 1830'da Belçikalılar birleşerek Fransa ve İngiltere'nin garantisi altında bağımsız bir devlet kurdular. 4 Haziran 1831 tarihinde bir krallık haline gelen Belçika, Afrika'da sömürgecilik hareketlerinde de bulundu. Sömürgelerinden en son Kongo, 3 Haziran 1960'da bağımsızlığını kazandı. Belçika, Birinci ve İkinci Dünya Harbine iştirak etmiş olup her iki savaşta da Almanya tarafından işgal edilmiş, Almanya'nın yenik düşmesi üzerine işgalden kurtulmuştur. Birleşmiş Milletler ve NATO üyesidir.
Fiziki Yapı
Belçika coğrafi bakımdan üç bölgeye ayrılır. Batıda "Aşağı Belçika", "Orta Vadi" ve güneydoğuda "Ardennes Platosu"dur. Aşağı Belçika, düz bir arazi olup, Hollanda ve Kuzey Denizi tarafından yaklaşık 64 km çevrilmiştir. Aşağı Belçika'daki Batı Flanders eyaleti 500 km kıyı kesimleri polder denilen setlerle çevrilidir. Böylece okyanus taşmalarına karşı korunmaktadır. Kuzeydeki Kampenlanda ve doğu kısımları kumlu ve tarıma elverişli olmayan topraklara sahiptir. Ancak önemli kömür kaynakları burada yer alır. Anthracite kömürü Belçika'nın başlıca gelir kaynağıdır. Kaolin, demir ve kireç taşı da bol miktarda bulunur.
Nüfusun büyük bir kısmı Orta Belçika'da bulunur ve burası yumuşak dalgalı vadilerle bölünmüştür. Bu bölge son derece mümbit bir arazi olup, son zamanlara kadar Belçika'nın başlıca kömür kaynağı idi. Borinage bölgesinde bağ yetiştirilmeye başlanmış, sonra bölge, metelurjik bir merkez haline gelmiştir. Scheldt nehri Belçika'nın kuzeybatı kesiminde doğar. Memleketin merkezi, tabii geniş su yollarına sahip değildir.
Ardanes Yaylası, merkez vadiye Sambre ve Maas nehirleri ile bağlanırlar En yüksek yer, Botrange olup 694 metreyi bulur. Bucaklı ve Şist bölgesinde toprak tarıma elverişli değildir.Yer yer tarım alanları ile kesilen ormanlara rastlanır. Belçika'nın ortalama yüksekliği 160 metredir. Belçika'nın % 18'i ormanlarla kaplıdır ve kerestesi çok makbüldür.
Akarsuları:Belçika sınırında iki akarsu kolu vardır. Scheldt Nehrinin iki yüz kilometrelik kısmı, Belçika sınırından akar. Yavaş akan bir akarsudur. Nehrin Almanya sınırına yakın bölümünde liman şehri olan Anverbs vardır. Diğeri ise Meuse Nehridir. 183 kilometrelik bölümü Belçika topraklarında ve hızlı akan bir nehirdir.
İklim
Belçika'da genel olarak kışları serin, yazları ılık geçen bir iklim görülür. İklimi en çok etkileyen Gulf Stream sıcak su akıntısıdır. Bu ülkede güneşli geçen bir gün yok gibidir. Senenin büyük bir kısmı sisli geçer ve bol miktarda yağmur yağar. Yıllık yağış ortalaması 76 ila 102 cm arasında değişir. Ortalama sıcaklık yazın 18 oC, kışın ise 3 oC'dir.
Bitki örtüsü ve hayvanlar: Belçika'nın büyük kısmı çam, meşe, kayın, huşağacı ve karaağaçlardan meydana gelen ormanlarla kaplıdır. Yabani hayvanların türü, avlanma yüzünden azalmıştır.Ormanlarda en çok yaban domuzu, yaban kedisi ve geyiğe rastlanır.
Nüfus ve Sosyal Hayat
Belçika'da yaşayan insanlar ırk ve din bakımından iki gruba ayrılır. Ülkenin kuzeyinde oturanlar Flamanlar, güneyinde oturanlar Wallonlardır. Flamanlar Flamankçe, Wallonlar Fransızca konuşur. Bazı kesimlerde Almanca da konuşulur. Resmi muameleler ve neşriyat ise Fransızca ve Flamankçedir. Nüfusun büyük bir çoğunluğu Brüksel'de oturur. Çoğunluğunu Wallonlar meydana getirir. Flamanlar, Germen ırkındandır. Wallonlar ise Romalılar ırkından gelmedir. Halkın büyük çoğunluğu katoliktir. Bir kısmını da protestanlar meydana getirir. Nüfusun çoğunluğu şehirlerde yaşar. Din serbestliği vardır. Avrupa'da nüfusun en az artış gösterdiği ülkelerden biridir. Nüfus yoğunluğu en kalabalık olan Avrupa ülkelerindendir. Kilometrekareye 323,7 kişi düşer. Savaş yıllarında kadınlar erkeklerden 200.000 daha fazlaydı. Belçikalılar basit sade bir hayatı severler. Halk genellikle festival, bisiklet yarışı, spor ve sinema gibi eğlencelere düşkündürler. Avrupa'da hayat standardı en yüksek ülkelerdendir. Ailede dini bağlar çok kuvvetlidir.
Eğitim: Belçika'da eğitim çok gelişmiştir. Gençlerin eğitiminde kilisenin büyük bir yeri vardır. 14 yaşına kadar eğitim mecburidir. Kilisenin ve Yahudilerin kontrolünde olan okullar yaygındır. Okullarda genellikle Flemenkçe ve Fransızca birlikte öğretilir. Çeşitli branşlarda ve birçok şehirde üniversiteler kurulmuştur.
Spor: Belçika sporun çeşitli dallarında kendini gösteren bir ülkedir. Atletizm, futbol, bisiklet, basketbol en başarılı sporlarıdır. Bu arada güreş en çok ilgi gören sporlar arasındadır.
Hükumet: Belçika, Meşrutiyetle idare edilen bir krallıktır. Hükumet,1831'de kabul edilen Anayasa esaslarına göre kurulur. Kral, ordu kuvvetlerinin başıdır. Parlamentonun görüşü doğrultusunda savaş ve barışı ilan edebilir. Aynı zamanda ünvanları ve genel affı tasdik eder. Parlamento, Senato ve Millet Meclisinden meydana gelir. Her ikisinin de yetkileri ve gücü eşittir. Seçim mevsimi seçim tarihinden 40 gün önce başlar. 1921 Anayasasında yapılan değişikliğe göre bazı senatörler direkt olarak 4 yıllığına, kalanı da endirekt olarak seçilirler. Senatoda 175 üye bulunur. Millet Meclisinin 212 üyesi 4 yıllığına direkt olarak seçilirler.
Şehirleri: Belçika idari bakımdan dokuz ile ayrılmıştır. Şehirler seçimle başa gelen idareciler tarafından yönetilir. Konseylerin yetkileri sınırlıdır. Eyaletler gibi içişlerinde bağımsız değildir.
Brüksel: Belçika'nın başşehridir. Avrupa'nın merkezlerindendir. Yabancıların ve işçilerin en çok bulunduğu bir şehirdir. Bu şehir tarihi yerleri ile meşhurdur. NATO ve Avrupa Ekonomik Topluluğunun idari merkezi Brüksel'dedir.
Anverns: Belçika'nın bir liman şehridir. Gemiler Kuzey Denizinden ve Hollanda kıyılarından gelerek nehrin geniş deltasından Anverns'e girerler. Burası dünyanın büyük limanlarından birisi olup ülkenin ticaret merkezidir.
Gandı: Üçüncü büyük şehri ve ikinci büyük limanıdır.
Brugge: Tarihi zenginlikleri bol olan bir şehirdir. Ticaret, turizm gelişmiştir.
Liege: Belçika'nın bir kültür merkezi olup, endüstrinin çok gelişmiş olduğu bir şehirdir.
Ekonomi
Belçika'da toprakların ancak % 50'si tarım için kullanılmaktadır. İş gücünün % 10'unu almasına rağmen ülke ihtiyacının % 80'i karşılanmaktadır. Kooperatifcilik yaygındır. Buğday, arpa, şekerkamışı, yulaf, elma, baklagiller, başlıca ürünlerindendir. Çiftlikler küçük, ancak ileri tekniğe sahiptir. Tarımda traktör sayısı hızla artmaktadır. Belçika'da hayvancılık çok ilerlemiştir. Küçük ve büyük baş hayvanlar beslenir. Sütten yapılan mamüller oldukça yaygındır. Belçika'da çok zengin kömür yatakları mevcuttur. Başlıca iki kömür madeni vardır:Birisi Sambre-Meuse'de, diğeri Noorderbekten'dedir.Yıllık çıkarılan kömür otuz milyon tonun üzerindedir. Tabii gaz ve nükleer enerji gibi yeni enerji kaynakları da kullanılmaya başlamıştır. Petrol ihtiyacını dışardan ithal ederek karşılamaktadır.
Endüstri: Belçika dünyanın en eski demir ve çelik endüstrilerinden birine sahiptir. Çelik yıllık üretimi ortalama 11.000.000 tondur ve dünyanın sayılı demir ve çelik ihraç eden ülkelerindendir. Ağır endüstri fabrikaları, dökümhaneler, çinko, cam fabrikaları ve Gand bölgesinde kimya endüstrisi kurulmuştur. Kimya sanayi üç ana sektörden ibarettir. Temel kimyasal ürünleri, üretilmiş kimyasal maddeler ve hassas kimyasal mallardır. Kimyasal malların pekçoğu ihraç edilmektedir. Devlet gelirlerinin toplam % 7'sini teşkil eder.Nüfusun % 40'ı sanayide çalışmaktadır.
Tekstil üretim: Keten bezi, pamuklu dokuma ve jüt gibi dokumacılık çok ileridir.Tekstil sanayi ürünlerinin çoğu ihraç edilir. İhracat, mamül ve yarı mamül şeklinde yapılır. Brüksel, Brugge önemli tekstil merkezleridir.
Ulaşım: Belçika ağ gibi örülmüş bir kara ve demiryoluna sahiptir Avrupa kıtasının ilk demiryolu Belçika'da döşenmiştir. Demiryollarının tamamı elektriklidir ve bütün komşularıyla bağlantılıdır. Brüksel'de kapasitesi büyük bir hava limanı kurulmuştur. Dünya ülkeleriyle bağlantı Brüksel'den sağlanır.
Belçika, dışarı, kimyevi maddeler, makina çeşitleri, besin maddesi, meyve, çiçek satar; dışardan petrol, hammadde ve kimya sanayiinde kullanılan hammaddeler satın alır. İhracatının % 40'ını sanayi ürünleri teşkil eder. Ticari münasebette bulunduğu ülkeler arasında Benelüx ülkeleri başta, daha sonra Almanya, Fransa, ABD ve İngiltere gelir.