Rehber | Kategoriler | Konular
AKRABA
Alm. Verwandte (p.), Fr. Parenté, İng. Relative. Kan ve evlilik yoluyla olan hısımlık. Kan yoluyla meydana gelen akrabalıkta; anne, baba, kardeşler en önce gelenlerdir. Kardeşler kız ve erkek olabilir. Bunların büyüğüne, kız ve oğlan olmasına göre ?abla?, ?ağabey? denir. Babanın ve annenin annelerine ?nine? veya ?anneanne, babaanne?, babalarına ise ?dede? denir. Annenin kız kardeşine ?teyze?, erkek kardeşine ?dayı?, babanın erkek kardeşine ?amca?, kız kardeşine ise ?hala? ismi verilir. Bunların çocukları ise, teyzeoğlu, dayıoğlu amcaoğlu, halaoğlu diye anılır.
Evlenmeden meydana gelen akrabalık ise, biraz daha karışıktır. Bu akrabalığın esasını karı - koca teşkil eder. Bunlar iki ayrı aileden gelmişlerdir. Kızın annesi, babası erkeğe ?damat?, erkeğin annesi ve babası da kadına ?gelin? derler. Kocanın kız kardeşi gelin için ?görümce?, erkek kardeşi de ?kayın? olur. Kızın, kız kardeşi erkek için "baldız," erkek kardeşi de "kayınbirader" olur. Kadın kocasının, koca da karısının anne ve babasına kayınpeder, kayınvalide derler. Buradaki kayın, kaim yani ?yerine geçen? manasına kullanılmaktadır.
İki kız kardeşle evlenen erkekler birbirlerine ?bacanak? derler. Kardeşlerin hanımları ise birbirlerinin ?eltisi?, eşlerin anne ve babaları birbirlerinin ?dünürü? olur. Çocuklar; dayı, amca ve erkek kardeşlerin eşlerine ?yenge? der.
Türk-İslam aile yapısında bir de süt kardeşliği vardır. Bu aynı anneden süt emenler arasında olan yakınlık ve akrabalıktır (Bkz. Süt Kardeşlik).
İslam dininde, akraba ziyaretine ?sıla-i rahm? adı verilmiştir. Akrabaya yardım ve iyiliğin çok sevab olduğu da Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde bildirilmiştir. Allahü teala mealen buyurdu ki:
Akrabana, yolcuya, düşküne, hakkını ver. Elindekini israf etme. (İsra suresi: 26)
Onlar, Allah'ın gözetilmesini emrettiği şeyleri gözeten (akrabalık bağlarını koparmayıp onlara iyilik eden), Rablerinden sakınan ve hesabın kötü olmasından korkan kimselerdir. (Ra'd suresi: 21)
Peygamber efendimiz buyurdu ki:
Allahü tealadan korkun, akrabanızı ziyaret edin, onlara yardım edin. Çünkü sıla-i rahm eden, yani akrabayı ziyaret ve onlara yardım sizin için dünyada bereket, ahirette ise günahlara mağfirettir.
Ey ümmetim! Beni peygamber olarak gönderen Allahü tealaya yemin ederim ki, fakir akrabası varken, başkalarına verilen zekatı Allahü teala kabul etmez.
Ömrünün uzun olmasını ve rahat yaşamayı seven sıla-i rahm yapsın.
Sıla-i rahm; ailede muhabbetin, malda servetin artmasına ve ömrün uzamasına sebeptir.
Sıla-i rahm yapan demek, dostlarından ve akrabasından gördüğü iyiliğe karşı ona iyilik yapan değil, kendisinden kesilen akrabasını arayıp, ziyaret ve iyilik edendir.
Bu sebeple, İslam dininde akraba ziyareti Müslümanın en önemli vazifeleri arasındadır. Hiç olmazsa selam göndererek, tatlı mektup yazarak gönüllerinin alınması gerekmektedir. Selamın ve mektubun ve sözle ve para ile olan yardımın mikdarı ve zamanı bildirilmemiştir.
Akraba ziyaretine devam edenlerin kavuşacağı faydalar şunlardır: 1) Allahü teala razı olur. 2)Melekler sevinir. 3)Şeytanlar üzülür. 4)Ömrü ve rızkı artar. 5) Ölmüşleri sevinir. 6)Vefatından sonra da ziyaret ettiği kimseler buna hayır dua ederler.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.