Rehber | Kategoriler | Konular

YAZAR KASA

Alm. Registrierkasse (f), Fr. Caisse (f), enregistreuse, İng. Cash register. Satış merkezlerinde satılan malın cinsini, miktarını fiyatını, vergilendirme ve indirimini otomatik olarak kaydeden ve bunları fatura şeklinde bir kağıda yazan tuşlu, hafızalı hesaplayıcı para kasası. İlk yazar kasa 1879 senesinde Amerikalı James Ritty tarafından gemi şaft devir sayacının çalışması esas alınarak yapılmıştır. Yazar kasa bir saat gibi çalışıyor ve akrep ibresi doları, yelkovan ibresi de sent miktarını gösteriyordu. Yazar kasanın yapılmasında ilk düşünce kasaya giren para ile satılan malın karşılaştırmasını yaparak kasiyerleri kontrol etmekti. Mekanik olan ilk yazar kasalar birçok dişli, kol, pin, kam, bağlantı parçalarından meydana gelmekteydi. Mekanik yazar kasalarda tuşa basıldığı vakit miktar gösterge kadranında okunur, bu miktar bir kâğıt üzerine yazılır, peş peşe yapılan ilave miktarları toplanarak netice elde edilir ve sonunda kasa açılırdı. Bu çalışma şekli bir otomobilin kilometre gösterge ve sayıcısından hemen hemen farksızdır. Mekanik yazar kasalar çok yer işgâl etmesi, hareketli kısımlarının çok olmasından dolayı arıza yapması sebebi ile yerini bilgisayarlı çok daha üstün kabiliyetlere haiz elektronik yazar kasalara bırakmaktadır. Bununla berâber dünyâ üzerinde milyonlarca mekanik yazar kasa hâlâ görev yapmaktadır.

Elektronik yazar kasalar merkezi bilgisayarlarla da irtibatlanarak aynı zamanda çeşitli satış merkezlerindeki satılan mal stok seviyelerinin stok kontrolcular tarafından anlaşılmasına da yardımcı olurlar. Merkezî bilgisayar çıkışlarından satış merkezlerinde eksilen mal yerine ayrıca talep edilmeden mal sevki yapılarak talebin çok olduğu yere arz hızlandırılarak ticârete hareket kazandırılmış olur.

Elektronik yazar kasalar vergi oranlarını, indirimleri otomatik olarak hesapladığı gibi kredi kartlarındaki numaraları da tanıyarak alıcı bankadaki hesabına borç kaydetmek sûretiyle hesâbı görmekte böylece lüzumsuz yere paranın elde dolaşmasını önlemiş olmaktadır. Elektronik yazar kasalarda geliştirilen bir kolaylık da malın üzerine kodlanmış işâretlerin kasa optik hassas elemanı ile okunması ve herhangi bir tuşa basmaksızın kayıt ve fatura verebilmesidir. Bu kodlu işâretler malın cinsini, stok numarasını, fiyatını ve daha birçok özelliğini tanıtmak için kullanılır.

Optik okuma elemanlı elektronik yazar kasalarla işlem tuşlu elektronik kasalara nazaran on misli süratle yapılır. Ayrıca insan faktörü tamâmen ortadan kalktığı için hatâ yapma oranı büyük ölçüde azalmış hattâ hiç kalmamıştır.

Otomatik yazar kasaların firmalara stok kontrol, fiyat analizleri kasa hesaplarını yapmada sağladığı kolaylıklar yanında vergi miktaralrını da kendiliğinden hesapladığı için büyük muhâsebe işlemlerine gerek kalmaz.


Konular