Rehber | Kategoriler | Konular

YANSIMA

Alm. Reflexion, Rückstrahlung (f), Fr. Réfleixon (f), réfléchissement (m), İng. Reflection. Işık ışınlarının önlerine çıkan parlak yüzeylere çarparak geri dönmeleri. Fizik ilminin optik bölümünde incelenen bir hâdisedir. Işık ışınları klasik fiziğe göre saydam ortam içinde doğru yol boyunca hareket ederler. Önlerine şeffaf olmayan bir cisim çıkınca yollarına devam edemeyip kısmen veya tamâmen geri dönerler. Bu cisim ne kadar pürüzsüz ve parlaksa geri dönen ışınların nispeti o kadar yüksektir. Kara cisimler ışığın tamâmına yakınını yutar hiç yansıtmaz. Aynalar ise ışığı tamâmen yansıtırlar. Bu sebepten aynalarda elde edilen görüntüler net ve düzgün olur. Zîrâ cisimden gelen ışınların ne kadar büyük bir kısmı göze girerse o cisim o kadar net görülür.

Yansıma kânunları: Yansımanın başlıca iki kânunu vardır: Bunlardan birincisi; gelen ışık ışını, normal ve yansıyan ışık ışını aynı düzlem içinde bulunurlar. Gelen ışın, yansıtıcı yüzey üzerine düşen ışındır. Geri dönüşte yansıyan ışın adını alır. Gelen ışının yansıtıcı yüzeye temas noktasından yüzeye çizilecek dik doğruya veya doğrultuya normal denir.

Yansımanın ikinci kânunu ise, kısaca; ?Geliş açısı, yansıma açısına eşittir.? Yansıtıcı yüzeyin normali ile gelen ışın arasında kalan açıya geliş açısı, normal ile yansıyan ışın arasında kalan açıya ise yansıma açısı denir ki, bu iki açı birbirine eşittir.

Aynalarda ışınların yansıması kânunlarını ilk defa bulan Muhammed bin Hasan ibni Heysem'di. Avrupalılar buna (Alhazem) derler. Hicri 965'te Bağdat'ta doğmuş 1039'da Mısır'da vefât etmiştir. Tıp, fizik, matematik üzerinde yüze yakın kitap yazmıştır. Eserlerinin çoğu Avrupa dillerine tercüme edilmiştir. (Bkz. İbn-iHeysem)

Düzlem aynada yansıma: Düzlem aynalar ışığın % 100'e yakın kısmını yansıtırlar. Cisimlerin; düz, aynı büyüklükte, simetrik ve zâhiri görüntülerini net bir şekilde verirler.

Küresel bir aynada yansıma: Yansıma kânunları, düzlem aynalarda olduğu gibi yansıtıcı yüzü küre kapağı şeklinde olan küresel aynalarda da geçerlidir. Küresel aynalarda, ışığın aynaya temas noktası ile aynanın merkezi hayâlî olarak birleştirilirse, aynanın o noktasındaki normali elde edilir.


Konular