Rehber | Kategoriler | Konular

UçURTMA

Alm. Drachen (n), Fr. Cerf-volant (m), İng. Kite. Birbirini kesen iki çıtanın kâğıtla kaplanıp, kuyruk da eklenerek meydana getirilen, uzun bir iple yerden kontrol edilen, rüzgarla uçurulan bir oyuncak. Doğu Asya'da uçurtma uçurmak eski zamanlardan beri çocukların sevdiği bir spordur. Çin ve Japon uçurtmalarının kendilerine has enterasan renkleri ve kuş, balık, ejderha şekilleri vardır. Büyüklük bakımından değişen uçurtmaların 2.50 m yüksekliğinde yahut genişliğinde olanlarına rastlanmaktadır. Amerika ve Avrupa'da uçurtma uçurmak genellikle çocuklara âit bir oyun olarak nitelendirilirken, İngiltere'de bâzı yaşlı kimseler bu oyunu kendilerine eğlence olarak kabul ederler.

Uçurtmaların ilmî olarak kullanılmaları ilk olarak 1749'da Alexander Wilson, Thomos Mehvill tarafından İskoçya'da olmuştur. Bu şahıslar uçurtmaya termometre takmışlar ve bunu uçurtarak yeryüzünün yukarılarındaki hava sıcaklıklarını tespit etmişlerdir. Benjamin Franklin'in 1752'de uçurtma kullanarak elektrikî deneyler yaptığı bir gerçektir.

Uçurtmadaki ilk gelişmelerin arasında Eddy'nin kuyruksuz uçurtması, 1893'le Harprove'in kutu uçurtması vardır. Sonradan uçurtmalar dünyânın meteoroloji bürolarında rüzgâr hızı, yön ve güçlerini, sıcaklığı ölçen bir âlet olarak kullanıldı. Fakat uçurtmalar fırtına, yüksek rüzgâr yahut alçak rüzgârlarda kullanılamadığından faydaları mahdut kaldı.

1920'lerde çıkan uçak ve balonlar uçurtmaların kullanımlarını azaltmış, daha sonraki roket ve uydular ise uçurtmaların bu tip ilmî kullanımlarını tamâmen yok etmişlerdir. Şimdi sâdece çocuk ve ihtiyarların oyuncağı olarak kullanılmaktadır.


Konular