Rehber | Kategoriler | Konular

TEL

Alm. Draht (m), Fr. Fil (m), İng. Wire. İnce, uzun silindir biçimine getirilmiş metal çubuk. Tel umûmiyetle dâire kesitli olup, kolay bükülebilir özelliktedir. Bükülemeyecek kadar kalın veya birçok telin birbirine sarılmasından meydana gelmişse bu tür tellere ya metal çubuk veya halat denir. Metal cinsine göre de isim alır. Alüminyum çubuk, bakır çubuk, çelik halat gibi.

Halatlar ince tellerin bir saç örgüsü gibi birbirine sarılmasından meydana gelir. Böylece kopma mukâvemeti aynı kesitteki aynı malzemeden yapılmış bütün metal çubuktan daha fazla olur. Çelik halatlar vinçlerde, asma köprülerde, enerji nakil hatlarında bakır veya alüminyum malzeme şeklinde kullanılır. Çelik halatların mukâvemetleri yanında bükülebilirliğinin de fazla olması ayrıca büyük bir avantajdır. Halatlar tamburlara, makaralara sarılarak muhâfaza edilir ve bu şekilde kullanılır.

Teller dış tesirlerden korunmak üzere bâzan çeşitli koruyucu maddelerle kaplanır. İnce bakır tellerden meydana gelen teller yalıtkan maddelerle kaplanırsa kablo denilen ve sanâyide çok kullanılan bir tel türü elde edilmiş olur. Çok muhtelif kesit ve özelliklerde kablolar maksatlarına uygun yerlerde kullanılmaktadır.

Tel, metallerin soğuk çekme metoduyla îmâl edilir. Kesiti îmâl edilecek telden daha büyük olan metal çubuk döner kalıplardan geçirilerek çekilir. Kalıp çapına uyacak şekilde tel elde edilir. Daha ince tel elde etmek için seri halde gittikçe çapları küçülen kalıplardan çekilerek makaralara sarılır. Çok ince tellerin yapılışında kalıp olarak elmas kullanılır.


Konular