Rehber | Kategoriler | Konular

TANTAL

Bulunuşu: Volkanik kayaların içinde % 0,00021 oranında mevcuttur. Genellikle niyobyumla birlikte bulunur. Tantal'ın en bilinen minerali tantalit olup, bileşimi demir (II) tantalattır, Fe (TaO3)2. Saf tantal elde etmek, niyotalyumdan ayrılması için tatbik edilen, bir seri reaksiyon ve işlemle mümkün olmaktadır. Ayrıca K2TaF7 bileşiğinin elektroliziyle de tantal elde edilir (katotta toplanır).

Fizikî ve kimyevî özellikleri: Tantal periyodik tablonun V B grubunda bulunan bir geçiş elementidir. Atom numarası 73, atom ağırlığı 180,948'dir. Elektron düzeni (Xe) 4f14 5d3 6s2 olup, bileşiklerinde 2+, 3+, 4+ ve daha ziyâde 5+ değerliklerini alır. 2996°C gibi yüksek bir erime noktasına sâhiptir. Kaynama noktası 6100°C'dir. Özgül ağırlığı ise 16,6 gr/cm3tür. Kolay haddelenen, soğukta bile işlenebilen bir metaldir. 150°C'nin altında, en atıl (inert) metallerdendir. Ancak yüksek sıcaklıklarda kimyevî aktifliği ortaya çıkar.

Kullanılışı: Tantal, kimyevî maddelerin çoğuna dayanıklıdır. HCl, HNO3, Cl2 ve altın suyu dahi tantala etki etmez. Yalnız HF ve SO3'ten etkilenir. Bunun için kimyâ endüstrisinde, özellikle aside dayanıklı cihazların yapımında kullanılır. Kimyâ sanâyiinin dışında, kondansatörlerde, redresörlerde, elektronik tüplerdeki yapı elemanlarında ve dolmakalem uçlarının yapımında kullanılır.

Tıpta, vücuttaki mevcut doku ve sıvılardan etkilenmeme özelliğiyle vücut içinde bırakılabilecek ekleme parçalarının (protez ve cerrâhî ipliklerin) ve yine cerrâhî âletlerin yapımında faydalı bir metaldir. Tantalyum karbür, TaC, kesici âletlerin yapımında, Li Ta O3 bileşiği de laser radyasyonunun modülasyonunda kullanılırlar.


Konular