Rehber | Kategoriler | Konular
SüPERiLETKENLER
Alm. Supraleiter, Fr. Supers conducteurs, İng. Super conductors. Manyetik alanlara karşı mükemmel bir diamanyet gibi davranan ve özdirençleri sıfır olan iletkenler. İlk defâ 1911 yılında Hollandalı Kamerlingh Onnes tarafından cıvanın özdirencinin 4,2 °K da sıfır olduğu gözlenmiştir. Bu sıcaklığa kritik sıcaklık denir. Süperiletkenlik kritik sıcaklıkta ve zayıf manyetik alanda meydana gelmektedir. Kritik sıcaklığın dışında büyük bir manyetik alan süperiletkene tesir edebilmekte ve onu normal hâle getirmektedir.
Uzun ve silindir şeklindeki çok saf bir madde normal hâlden süperiletken hâle geçebelir. Bu değişim çok âni, yâni derecenin on binde bir sıcaklık aralığında meydana gelir.
Atmosfer basıncında, değişik kritik sıcaklık ve manyetik alanlarda, 25 süperiletken element ve çok sayıda süperiletken alaşım vardır. Süperiletken elementlerin alaşımları da süperiletkendir.
Süperiletken elementler; Nb, Tc, Pb, La, V, Ta, Hq, Sn (beyaz), In, Tl, Re, Pa, Th, Al, Ga, Mo, Zn, U, Os, Cd, Zr, Ru, Ti, Ir ve W'dir.
Süperiletken alaşımlar; Nb3Al Ge, Nb3S, Nb3Al, V3Si, V3Ga, Nb N, MoN, Nb3Au, La38n ve Ti3Co'dur.
Bâzı hallerde süperiletken olmayan iki elementin alaşımları Au2Bi'de olduğu gibi süperiletken olmaktadır.
Normal sıcaklıkta iletkenlikle düşük sıcaklıkta süperiletkenlik arasında ters bir bağıntı vardır. Meselâ normal sıcaklıkta mükemmel iletken olan bakır ve gümüş, mutlak sıfırdan 20 miliderece farklı sıcaklığa kadar inildiği halde süperiletkenlik belirtisi göstermezler. Yine demir, nikel, kobalt ve godalinium gibi ferromanyetik elementler, büyük iç manyetik alanlarından dolayı, süperiletkenlik göstermezler.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.