Rehber | Kategoriler | Konular

PERSLER

Büyük Keyhüsrev'den sonra Birinci Dârâ (M.Ö. 522-486), Pers hükümdarı oldu. Birinci Dârâ, doğuda Pencab'a hâkim oldu. Batıda Yunan sitelerini kontrol altına alıp, Boğazları geçerek, Trakya'yı da hâkimiyeti altına aldı. Birinci Dârâ, Yunanlıların Maraton'daki müdâfaasını kıramadı. Birinci Dârâ'nın oğlu Birinci Kserkses (M.Ö. 486-465)te Yunan müdâfaasını kıramayınca, Pers İmparatorluğu duraklama devrine girdi. Mîlâttan önce 5 ve 4. yüzyılda da duraklama devam etti. Perslerin Kiyaniyân şâhlarının sonuncusu üçüncü Dârâ (342-330), Makedonyalı İskender'e 331 yılında Erdebil'de yenildi. Üçüncü Dârâ, savaştan kaçarken öldü. Pers İmparatorluğu, Makedonyalıların hâkimiyetine girdi. Persler'den sonra İran'da İşkaniyen ve Sâsâniyen devletleri kuruldu.

Persler, hâkim oldukları sahalarda yaşayan halka hoşgörü ile muamele ederlerdi. Mecûsiliğe inanırlardı. Persler'e Mecûsîliği yâni ateşe tapma dînini Hindistan'dan kovulan Zerdüşt öğretti. İyilik tanrısı ?İzed? veya ?Ormürzd? ile kötülük ve karanlık tanrısı ?Ehrimen? olmak üzere iki tanrıya inanırlardı. Perslerin dînî inancı, bugünkü İran'da eski millî âdetler diye Mecûsî âyinleri ve sayılı günler olarak yaşatılmaktadır. Nevruz ve Mihrican günleri, İran'da Perslerden beri merasimle icra edilmektedir.

Perslerin merkezlerinden Persepolis; askerî, idârî ve sosyal mimârî eserlerle süslenmişti. Makedonyalı İskender'in orduları tarafından yakılıp yıkılan Persepolis, M.Ö. 4. yüzyıldan beri harâbe hâlindedir.


Konular