Rehber | Kategoriler | Konular

OKSALiK ASiT

Alm. Oxalsäure, Kleesäure (f), Fr. Acide (m) oxalique, İng. Oxalic acid. Bitki kökenli en tanınmış organik asitlerden biri.Kimyâsal formülü (COOH)2'dir. Tabiatta; sodyum tuzu hâlinde kuzukulağı bitkisinde, kalsiyum tuzu olarak ravent bitkisinde ve birçok başka bitkinin hücre özsuyunda bulunur. Patalojik durumlarda (hastalık hâlinde) mesâne ve böbrektaşı (oksalat taşı) meydana gelmesine sebebiyet verebilecek şekilde, kalsiyum oksalat olarak idrarda küçük miktarlarda bulunur. Daha yüksek miktardaki mevcudiyeti, kalsiyum metabolizmasını bozucu olarak zehirleyici olur.

Özellikleri: Oksalik asit, sulu çözeltilerden, erime noktası 101,5°C olan renksiz, prizmatik, dihidrat (iki sulu)kristaller verecek şekilde kristallenir. Özellikle karbontetraklorür berâberliğinde, ısıtma ile susuz kristaller (erime noktası 189.5°C) elde edilir. Oksalik asit, su ve alkolde hızla, eterde ise yavaşça çözünür.

Üretim: Oksalik asit, ticârî olarak sodyum formiyattan (H-COONa) elde edilir. Bunun için sodyum formiyat, sodyum hidroksitle hızlı bir şekilde, 360°C'ye kadar ısıtılır:







reaksiyonuna göre, oksalik asidin sodyum tuzu elde edilir. Buna kireç sütü ilâvesiyle kalsiyum oksalat, sonra sülfürik asit muâmelesiyle oksalik asit ele geçer.

Kullanılışı: Dihidrat (iki sulu) oksalik asit, titrasyon standardı olarak alkalimetri ve manganometride, kezâ kalsiyumun kantitatif analizinde ve nâdir toprak metallerinin ayrılmasında kullanılır. Endüstride oksalik asit ve antimonlu tuzları, tekstil boyamada mordan olarak kullanılır.


Konular