Rehber | Kategoriler | Konular

NiTROBENZEN

Alm. Nitrobenzol (n), Fr. Nitrobenzène (m), İng. Nitrobenzene. Dumanlı nitrat asidinin, benzene etkisinden elde edilen, C6H5NO2 formülüyle gösterilen, aromatik nitro bileşiklerinin en basiti. 1834'te E. Mitscherlich tarafından elde edildi. Benzene 50-55°C'de derişik nitrat asidiyle sülfat asidinin karışımının etki etmesiyle yağımsı bir sıvı elde edilir. Bu sıvı alkali çözeltiyle yıkanır ve destile edilir. Nitrobenzen oldukça zehirli olup, sarımsı sıvıdır. Kokusu acı bâdemyağı kokusuna benzer. 210,9°C'de kaynar, 5,7°C'de erir. Nitrobenzenin elektrolitik redüksiyonundan ortama bağlı olarak çeşitli maddeler elde edilir. Meselâ % 50'lik sülfat asidi çözeltisindeki redüksiyonundan (indirgenmesinden) p-aminofenol, alkali çözeltideki elektrolitik redüksiyonundan ise azoksibenzen, azobenzen, hidrazobenzen veya anilin elde edilir. Fakat bu maddelerin herbirinin elde edilmesi, uygulanan voltaja, toplam akım miktarına, katot türüne, çözelti çeşidine bağlıdır. Meselâ nötral veya alkollü çözeltide B-fenil hidroksilamin, asit alkolik çözeltide ise benzenen ile diğer maddeler bir arada meydana gelir. Nitrobenzen en çok anilin elde etmek için üretilir. Ucuz sabunlarda ve parfümde peraperatif kimyâda; çözücü ve oksitleme vâsıtası olarak kullanılır.


Konular