Rehber | Kategoriler | Konular

NEHRU, Cevahirlâl

Hintli, tanınmış devlet adamı. 14 Kasım 1889'da Allahâbâd'da doğdu. 27 mayıs 1964'te Yeni Delhi'de öldü. İngiltere'de eğitim görürken, İngiliz ve Avrupa edebiyâtını, târihini inceledi. 1912'de Hindistan'a dönerek avukatlık yapmağa başladı. Daha sonra mesleğini bırakarak politikaya atıldı ve Gandhi'nin yardımcısı oldu. 1929-1937, 1946, 1951-54 yılları arasında Hindistan Millî Kongresi Başkanlığı yaptı. Bu arada, Mahatma Gandhi ile berâber Hindistan'daki İngiliz idâresine karşı mücâdele etti. Tevkif edilerek, 13 yıl hapis yattı.

Nehru, Hindistan ile Pakistan'ın ayrılması ve bağımsızlıkları ile ilgili görüşmelere katıldı. 1947 Ağustosunda Hindistan istiklâline kavuşunca başbakanlık ve dışişleri bakanlığına getirildi. 1950 yılında cumhûriyetin îlânından sonra da başbakan oldu.

Dünyânın en büyük devletlerinin, Doğu ve Batı bloku diye ikiye ayrıldığı bir dönemde Nehru, Birleşmiş Milletler ve milletlerarası toplantılarda bir kısım üçüncü dünyâ ülkeleriyle berâber, tarafsızlık ve bağlantısızlığı savundu. Daha sonra kurulan Bağlantısızlar Blokunu meydana getiren ülkelerin önderliğini, Nehru, Tito, Nkrumah gibi devlet adamları yapmışlardır. Ancak bu birlik fazla uzun ömürlü olmadı ve liderlerinin ölümüyle kendiliğinden dağıldı.

Nehru, 1947 yılından, ölüm târihi olan 1964 yılına kadar Hindistan başbakanlığı görevini yürüttü. Milletlerarası platformda, müstemleke aleyhtârlığı ve Komünist Rusya paralelinde bir dış politika tâkip etti.

Pakistan'la Hindistan arasındaki Keşmir meselesini bir türlü halledememesi ve 1962'de Kızıl Çin karşısında uğranılan bozgun sebebiyle îtibârını kaybetti.

Gandhi'den sonra ülkenin ikinci adamı olan Nehru; Asya dışında herhangi bir askerî pakta girmediği gibi Amerikan askerî yardımını kabul etmedi. Ölümünden iki sene sonra başbakan olan kızı İndra Gandhi de 1984 Kasım ayında bir suikast sonucu öldürüldü. Nehru'nun Bir Babanın Kızına Mektupları (1930) ve Dünyâ Târihine Bakışlar (1934) isimli eserleri neşredilmiştir.


Konular