Rehber | Kategoriler | Konular

MAHMuD MAKAL

günümüz hikâye ve inceleme yazarlarından. Bir çiftçi âilesinin çocuğu olan yazar, 1930 yılında Aksaray'ın Demirci köyünde doğdu. İlköğrenimini köyünde yaptıktan sonra 1943 yılında girdiği Konya Ereğlisi İvriz Köy Enstitüsünü 1947 yılında bitirdi. Nürgüz, Çardak ve kendi köyünde olmak üzere altı yıl öğretmenlik yaptıktan sonra Gâzi Eğitim Enstitüsü Eğitim Bölümünü 1955 yılında bitirdi ve ilk öğretim müfettişi oldu. İstanbul Sağır ve Dilsizler Ortaokulu Türkçe öğretmeniyken 1967 yılında istifâ ederek, 1969 yılında Bizimköy Yayınevini kurdu ve yazarlığı meslek edindi.

Yazı hayâtına, 1945 yılında Türke Doğru dergisinde yayınlanan bir şiiriyle girdi. Köy Enstitüleri Dergisi'nde de şiirleri 1946 yıllarında yayınlandı. Yazı hayâtında kendisini şöhrete ulaştıran yazıları; öğretmenlik yaptığı Nürgüz köyüyle, kendi köyünün problemlerini, buralardaki hayatın zor şartlarını anlatan 1947-1949 yılları arasında yazdığı Köy Notları'dır. Bu notlar, 1948'de Bizim Köy ismiyle kitaplaşınca büyük yankı uyandırdı. Neticede birçok köy kökenli öğretmenin meydana getirdiği, hâtıra-intibâ karışımı köy notları yazılmasına yol açtı. Talip Apaydın, Fakir Baykurt, Selahattin Şimşek, Mahmûd Yağmur gibi Köy Enstitülerinden yetişen yazarlar, sanat hayatlarının ilk dönemlerinde hep onu taklit ettiler.

Makal, eğitim meselelerini konu alan yazı ve incelemelerde de bulunarak, bunları kitap hâlinde yayınladı. Makal'ın yolunda olanlar, köy meselelerini ve köylerin zor hayat şartlarını; köy edebiyatı yaparak benimsedikleri sosyalist ideoloji istikâmetinde istismara kadar götürdüler.

Makal'ın eserleri: Bizim Köy (1950), Köyümden (1952), Memleketin Sahipleri (1954), Kuru Sevdâ (1957), 17 Nisan (1959), Köye Gidenler (1959), Kalkınma Masalı (1960), Eğitimde Yolumuz Nereye (1960), İplik Pazarı (1964), Kamçı Teslimi (1965), Ötelerin Havası (1965), Yer Altında Bir Anadolu (1968), Bu Ne Biçim Ülke (1968), Zulüm Makinesi (1969), Kokmuş Bir Düzende (1970), Açlık Pınarı (1973), Karanlığı Zorlayanlar (1976), Köy Enstitüleri ve Ötesi (1979), Bir İşçinin Günlüğünden (1980).


Konular