Rehber | Kategoriler | Konular

KONVERTöR

Alm. Umformer (m); Konverter (m), Fr. Convertisseur (m), İng. Transformer; converter. Elektrik enerjisinin kontrol edilmesini sağlayan ve herhangi bir akım şeklindeki enerjiyi, başka akım şekillerine çeviren âlet. Bir konventörden (dönüştürücüden) dört farklı görev istenebilir:

1. Alternatif akımı (AC), doğru akıma (DC) çevirmek: Bu tip konvertöre (çeviriciye) ?Redresör?, yâni doğrultucu denir. Enerji akışı alternatif akım sisteminden doğru akım sistemine doğrudur.

2. Doğru akımı (DC), alternatif (AC) akıma çevirmek: Bu işi yapan dönüştürücüye ?Ondülor? denir. Burada enerji akışı doğru akım sisteminden alternatif akım sistemine doğrudur.

3. Doğru akımı, başka bir değerde doğru akıma çevirmek: Buna ?Inverter? ismi verilir. Burada da güç akışı bir doğru akım kaynağından başka bir doğru akım kaynağına doğrudur.

4. Belli bir gerilim ve frekanstaki alternatif akımı başka bir gerilim ve frekansta alternatif akıma çevirmek; Bu işlemi yapan dönüştürücülere ?Frekans değiştiricileri? denir. Enerji, bir alternatif akım sisteminden başka bir alternatif akım sistemine akmaktadır.

Elektroniğin hızla gelişmesi sonucu birçok yerde bu dört tip konvertörler, çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır. Meselâ akümülatörlerin sabit akımla şarj edilmesi tramvaylarda, elektroliz tesisleri birinci tipe örnektir. Akümülatörlerden, 50 Hz lik normal şebeke ceryanı elde etmek için ikinci tip konvertöre ihtiyaç vardır. Özellikle, taşınabilir askerî cihazların beslenmesi için gerekli yüksek değerde doğru gerilim akümülatörlerden üçüncü tip konvertörler yardımıyla elde edilir.

Şebeke frekansındaki bir enerjiyi daha yüksek veya daha düşük frekanslara çevirerek endüksiyon ısıtma, senkron makinaların devir ayarında mikrodalga fırınlarda geniş bir şekilde kullanılır.


Konular