Rehber | Kategoriler | Konular

iNDiRGENME VE YüKSELTGENME

Alm. Reduktion und Oxydation (f), Fr. Rèduction et oxydation (f), İng. Reduction and oxidation. Bir elementin, kimyâsal reaksiyonda elektron alması olayına indirgenme denir. İndirgenme olayına reduksiyon, yükseltgenme olayına da oksidasyon denir. Reaksiyonda elektron vererek yükseltgenen element karşısındakini indirgediği için ?indirgen?, elektron alarak indirgenen element karşısındakini yükseltgediği için ?yükseltgen? olarak tanımlanır.

Eğer elektron alan yâni indirgenen element serbest (nötr) halde ise, eksi değerlikli olur. Serbest halde değil de (+) değerlikli iyon halinde ise, aldığı elektron sayısı kadar değerliği azalır. Buna karşılık elektron veren element, nötr halde ise + değerlikli olur, iyon halinde ise verdiği elektron sayısı kadar değerliği artar.

2H2 + O02 ® 2H2O-2

Bu reaksiyonda oksijen, indirgenmiş, yâni hidrojenden elektron almış ve sıfır değerlikli halden (2-) değerlikli hale geçmiştir. Hidrojen ise 1 elektron vererek +1'e yükseltgenmiştir.

K2 + Cr26+O7 + KI + 14HCl ® 2Cr3+Cl3 +3I2 + 7H2O + 8KCl

Bu reaksiyonda her bir Cr6+ iyonu 3 elektron alarak indirgenmiş, her bir iyot ise birer elektron vererek yükseltgenmiştir. İndirgenme ve yükseltgenme beraber meydana gelen olaylardır. Bu iki olaya birden redoks denir. (Bkz. Redoks Tepkimeleri)


Konular