Rehber | Kategoriler | Konular

iHRaCaT VERGiLERi

Alm. Exportsteur, Fr. Imports sur les exportations, İng. Export taxes. Bir ülkenin gümrük sınırlarını geçen ihraç mallarını konu alan vergiler.

İthal edilen eşya üzerinden alınan ithâlât gümrük vergileri gibi ihrâcât vergileri de dış ticâretten alınan vergi türlerinden biridir. Gâyesi, dünyâ üretimi içinde belli mallar bakımından tekelci durumda bulunan ülkelerin, bu malların ihrâcı hâlinde vergi alarak, bütçenin finansmanını yabancı alıcılar üzerine yüklemektir (söz gelişi petrol, kahve gibi). Bu vergiler ihraç fiyâtını artırarak malın talebinin esneksiz olması hâlinde vergi yükünün devredilmesini sağlar. Malların yurt dışına çıkışına vergi yoluyla mâni olmak da gâyeler arasında sayılabilir.

Dünyâda başlıca savaş dönemlerinde uygulaması görülen ihrâcât vergileri, hâlen aynı adı taşımamakla birlikte, aynı fonksiyonu ifa eder tarzda petrol ihraç eden ülkelerde, belli başlı Orta Afrika ve Güney Asya ülkelerinde uygulanmaktadır. Osmanlı Devleti döneminde ?reftiye? adı altında alınan ihracat-gümrük vergileri, Türkiye'de son olarak İkinci Dünyâ Savaşı sırasında Toprak Mahsûlleri Çıkış Vergisi adı altında uygulanmıştır.


Konular