Rehber | Kategoriler | Konular

HüSEYiN KaZIM KADRi

siyâset adamı, yazar. 1870 yılında İstanbul'da doğdu.

Soğukçeşme Askerî Rüştiyesinde ilköğrenimini, Mülkiye Mektebini, İzmirİngiliz Ticâret Mektebini bitirdi. Kendi kendini yetiştirdi. Arabî, Fârisî, İngilizce, Fransızca, Lâtince ile Grekçe yâni Rumcayı öğrendi. Zirâat tahsili için Almanya'ya gitti. Dönüşünde Aydın vilâyeti Muhâsebe Kaleminde, İstanbul Mâliye Nezâreti Mektûbî Kaleminde ve Hâriciye Nezâretinde memurluklarda bulundu. Dârüşşafaka Lisesinde astronomi öğretmenliği yaptı. Bir sene Manisa'daki çiftliklerine çekilerek çiftçilikle uğraştı. 1908 Meşrûtiyetten sonra Tevfik Fikret ve Hüseyin Câhid ile Tanin Gazetesi'ni çıkardı.Samsun,Selânik mutasarrıflıklarında, Halep vâliliğinde, İstanbul Şehreminliğinde, vâli vekilliğinde, Selânik vâliliğinde çalıştı. 1912'de Meclis-i Meb'ûsân'a Manisa mebûsu olarak girdi.İttihatçılar tarafından tekrar Selânik vâliliğine gönderildi (1912). Rumeli Balkan Harbi ile kaybedilince, İttihatçılarla arası açıldı ve Beyrut'a gitti (1914). Büyük TürkLügati'ni hazırlamaya başladı.Sûriye'nin Osmanlı İmparatorluğundan ayrılması üzerine, yerliler tarafından Beyrut vâliliği teklif edildi. Fakat kabul etmedi. İstanbul'a gelerek yeniden siyâsî mücâdeleye başladı. Mütârekede Meclis-i Meb'ûsan'a Aydın mebûsu olarak girdi ve ikinci başkan oldu.

İşgâl kuvvetlerince meclisin dağıtılması üzerine, aynı sene, Tevfik Paşa kabînesinde Ticâret, Zirâat ve evkaf nâzırlıklarında bulundu. Ankara hükûmeti ile olan anlaşmazlığı çözmek için Müşir Ahmet İzzet Paşa başkanlığındaki heyette bulundu. Bilecik mülâkâtında uzlaşmanın imkânsız olduğunu görerek istifâ etti.

Ticâretle uğraşmaya başladı. Son yıllarını Beylerbeyi'ndeki yalısında geçirdi.Hava değişimi için gittiği Tarsus'ta öldü. Nâşı İstanbul'a getirilerek Küplüce Mezarlığına gömüldü (1934).

Ölümünden iki yıl önce değerli kütüphânesini Üsküdar'da bulunan Selim Ağa Kütüphânesine bağışladı. Dînî eserlerinde Şeyh Muhsin-i Fânî takma adını kullandı. Altmışa yakın eseri vardır.

Hak ve Hakikat, Felâha Doğru, İstikbâle Doğru, İslâm'ın Avrupa'ya Son Sözü, Yirminci Asırda İslâmiyet, Arnavutlar Ne Yaptı? Çar Nikola'ya Açık Mektûb, 10 Temmuz İnkılâbı ve Netâyici, Nüzûl, Beyân, Târih Hâtıraları, Büyük Türk Lügati, İnsan Hakları Beyannâmesinin İslâm Hukûkuna Göre Îzâhı eserlerinin belli başlılarıdır.


Konular