Rehber | Kategoriler | Konular

HARCIRAH

Alm. Reisekosten, Fr. Frais de déplacement, İng. Travel Allowance. Başkası adına iş yapanların bu işleri sırasında yapmak durumunda oldukları harcamaları karşılamak için düşünülen ve uygulanan kâideler ve prensipler. Kelime mânâsı ?yol harcı?, ?yol parası?, ?yolda harcanmak üzere verilen? demektir. Türk hukuk sisteminde ise, Harcırah Kânunu'nda ifâdesini bulmuştur.

1954 târihinde çıkarılan ilgili kanuna göre, harcırah, ?Bu kânuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, âile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamâmını? ifâde etmektedir.

Genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile döner sermâyeli kuruluşlarda çalışan personele, personel kânununa göre aylık alan kimselere, özel kânunlarla kurulmuş banka ve teşekküllerde çalışan ve harcırah kânununda zikredilen personele hangi şartlarda verileceği, miktârının nasıl hesaplanacağı ve diğer özellikleri kânunla düzenlenmiştir.

Harcırah, yol masrafı, yevmiye, âile masrafı ve yer değiştirme gibi masraflardan birinin, bir kaçının veya tamâmının ödenmesini öngörür. Harcırah miktarları, her yıl bütçe kânunları ile yeniden belirlenerek, verilecek paraların genel fiyat artışlarını tâkip etmesi sağlanmaya çalışılmaktadır.

Özel müessese ve şirketler de, personelinin harcamalarını karşılamak için ücret ve personel yönetimi kâideleri dâhilinde kendilerine has özel harcırah sistemleri geliştirirler. Genel olarak harcamalar için önceden belli bir miktarın topluca verildiği ve sonradan getirilecek belgelerde bunun hesabının tutulduğu avans sistemleri, harcamalar için belli bir miktârın tâyin edilip, bunu aşan kısımlarının personelin kendisi tarafından karşılandığı sâbit harcama sistemleri görülebilir. Tabiatiyle, her şirket, hangi tür harcamaların karşılanacağına dair kâideler ve prensipler de tâyin etmiştir. Bu hususta firmalar, diğer firmalardaki uygulamaları takip ettiği görülmektedir.


Konular