Rehber | Kategoriler | Konular

HAMMURABi

Birinci Bâbil Hânedânının altıncı kralı. Hammurabi (M.Ö. 1728-1686), krallık vârisi olmak için mücâdele eden koalisyonlardan birinin lideridir. Zamanla hâkimiyeti eline alan Hammurabi, komşuları Larsa, Mâri ve Asur'a hâkimiyetini kabul ettirmek için uzun süre savaştı. M.Ö. 1770'te Bâbil ülkesinde birliği sağladı. Bütün Mezopotamya'da hâkim olup, Suriye ve Elâm bölgelerini içine alan bir imparatorluk kurdu. Hâkimiyeti altındaki Bâbilliler, Amurriler, Akkadlar ve Sümerlileri bir millet hâline getirmeye, dil, kültür ve hukuk birliği içinde yoğurmaya çalıştı.

Hammurabi, ülkede merkezî bir idâre kurmak için memur sayısını arttırıp, sürekli ve resmî yazışma usûlünü başlattı. Kendisini kutsallaştırıp, ?Kralların tanrısı? ünvânını aldı. Hammurabi'nin asıl ünü devlet adamı ve teşkilâtçılığından ziyâde yaptığı kânunlardan gelir. Hammurabi Kânunları mülkiyet, sosyal sınıflar, âile ve cezâ hukûkundan bahseder. Akkad dilinde yazılıp, eski kânunların sistemleştirilip, yazılmasından meydana gelen Hammurabi Kânunları 1902 yılında Fransızlar tarafından Sus şehrinde bulunup, Loure Müzesine taşındı. Dikme taşın ön ve arka yüzlerine çivi yazısıyla yontulan Hammurabi Kânunları iki yüz seksen iki maddeden meydana gelmektedir.

Hammurabi, kânunları toplumun hakları ve sorumlulukları açısından üç sınıfa ayırmaktaydı. Bunlar avilum (üstün, asil insan), meşkenum (orta sıradan insan) ve vardum (köle) idi. Yaralama olaylarında şiddet avilum'a yönelikse suçlu daha sert bir biçimde, meşkenum'a yönelikse normal, vardum'a yönelikse çok hafif olarak cezâlandırılırdı. Suçu işleyen avilum ise daha çok ağır tazminât cezâlarına çarptırılır, meşkenum ve vardum ise îdam, hapis veya ağır dayak cezâlarına mâruz kalırdı.


Konular