Rehber | Kategoriler | Konular

GASB

Alm. Entreissen, usurpation, Fr. Usurpation, İng. Usurpation. Başkasının malını ondan izinsiz zorla almak. Alan kimseye gâsıb, alınan şeye de magsûb denir. Gasb, haksız kazanç yollarından biridir ve dînen haramdır (günahtır).

İslâm hukûkunda bildirildiğine göre, başkasının malına, mülküne bile bile tecâvüz eden kimse zulmetmiş sayılır. Gâsıb, cemiyette başkasının mal hürriyetine zarar vermesi sebebiyle cezâ olarak hâkim tarafından ta'zir edilir. Bunun derecesi ve miktârı hâkimin takdîrine bağlıdır.

Gasb olarak alınmış bir şey, mevcut ise geri vermek, aynını vermek imkânı yoksa bedelini sâhibine ödemek lâzımdır. Bir kimse açlıktan ölmek derecesine gelmişse, sonradan bedelini ödemek kaydıyla başkasının malını izni olmaksızın yemesi câiz görülmüştür.

Gasb etmekle mülkiyet hakkı, yâni o mala sâhib olma hakkı meydana gelmez. Bir malı zorla alandan gasb eden kimse de, günâh ve suç bakımından gâsıb hükmünde kabul edilmiştir.

Gasb ile ilgili âyet-i kerîmede meâlen şöyle buyrulmuştur:

Ey îmân edenler! Mallarınızı, aranızda (gasb gibi) bâtıl sebeplerle yemeyin. Ancak birbirinizden hoşnûd olarak ticâret yolu ile almak başka. (Nisâ sûresi: 29)

Peygamber efendimiz de hadîs-i şerîfte, şöyle buyurmuştur:

Müslümanların malı ancak kendi gönül hoşnûdluğu ile helâl olur, başka türlü helâl olmaz.

Müslümana sövmek fısktır (günahtır). Onu öldürmeyi câiz görmek küfürdür. Malının hürmeti de canının hürmeti gibidir. Müslümanın malı tıpkı kanı gibi haramdır.


Konular