Rehber | Kategoriler | Konular

GANDHi, indra

Hintli kadın lider. 1917 senesinde Allahâbâd'da doğdu. 1984 senesinde Sih asıllı koruma polislerince Yeni Delhi'de öldürüldü. Hindistan'ın ilk başbakanı Cavaharlal Nehru'nun kızıdır. İsviçre'de öğrenim gördü. İngiltere Oxford Üniversitesini bitirdi. 1947-1964 seneleri arasında, babasının yanında siyâset mesleğini derinlemesine öğrendi. 1942 senesinde evlendi. Kocasının, soyadı benzerliğinden başka bir akrabâlığı yoktur. Bu evliliklerinden Rajiv (1944) ve Sanjay (1946) isimlerinde iki oğulları oldu.

İndra Gandhi, 1959 senesinde Kongre Partisinin başkanlığına seçildi. 27 Mayıs 1964 günü babası Nehru'nun ölümü üzerine; Lal Bahadur Şastri başbakanlığa, kendisi ise Enformasyon ve Radyo Yayın Bakanlığına getirildi. Ancak Lal Bahadur'un başbakanlığı kısa sürdü. Pakistan devlet başkanı Eyüp Han ile Keşmir meselesini görüşmek üzere gittiği Taşkent'te âniden öldü (1966). İndra Gandhi, Hindistan parlamentosunun 526 üyesi tarafından başbakanlığa getirildi. Ülke 1967 senesinde genel seçime gitti. İndra'nın partisi, 278 sandalye elde etti. Çoğunluğu elde edemeyince, muhâlefetin sağ kanadına mensup Momarci Desai'yi başbakan yardımcılığına getirdi. 1967 seçimlerinden sonra ülke genelinde ve partiler içinde bir kargaşa yaşandı. Parti içi muhâlifleri, İndra'yı genel başkanlıktan uzaklaştırmaya çalıştılar. Parti iki kanada bölündü. Gandhi, ?Kongre-R-Partisi? diye adlandırılan sol kanadın başına geçti. İndra, bu durumdan sonra toprak reform ve bankaların devletleştirilmesi gibi bir takım uygulamalara girişti. Mart 1971'de genel seçimler yapılacağını îlân etti.

İndra Gandhi'nin Yeni Kongre Partisi veya Kongre-R-Partisi, seçim sonuçlarında ezici bir çoğunluk kazandı. Yoksul ve topraksız köylüler, bir ümit kaynağı gördükleri İndra'ya gönül bağlıyordu. Ondan hizmet bekliyorlardı. Fakat Gandhi, halkına gerekli hizmeti veremedi. Bu sırada Hindistan-Pakistan Savaşı patlak verdi. Pakistan ordusunun Hindistan birliklerine teslim olmasıyla savaş sona erdi. İndra, Pakistan'dan kopup yeni kurulan Bangladeş'in yeni devlet başkanı Mucib-ür-Rahman ve Pakistan'ın yeni lideri Zülfikâr Ali Butto ile iyi ilişkiler içerisinde bulunmaya çalıştı.

Haziran 1975 senesinde Allahâbâd Yüksek Mahkemesi, İndra'yı 1971 seçimlerine hîle karıştırmak ve devlet malzemelerini seçimlerde kullanmakla suçladı. Bunun üzerine Gandhi, ülke genelinde olağanüstü hâl ilân etti ve siyâsî muhâliflerini tutuklattı. Bu arada ülkede yaşayan Müslümanlara çeşitli baskılarda bulundu ve hiçbir hak tanımadı. Sonunda Mart 1977'de seçimlere girdi. Seçim sonunda Momarci Desai'nin partisi kazandı. Ancak Desai'nin iktidârı da, iç huzûru ve ekonomik istikrarı sağlayamadı. 1978 senesinde yapılan genel seçimlerde Gandhi'nin partisi tekrar üstünlük elde etti. Bu seçimden sonra Gandhi, hem başbakan hem de savunma bakanlığı görevini üstlendi. Bu arada oğlu Sanjay'ın bir uçak kazasında ölmesi kendisi için yıkım oldu.

Gandhi, 1980 iktidârından sonra Hindistan'ın birliğini bozucu iç karışıklıklar ve Pencap'ta özerklik isteyen Sihlerin ayaklanmasıyla karşılaştı. Olayları önlemekte âciz kaldı. Bu sefer ordu birliklerine, Sihlerin ?Altın Tapınak?a saldırmaları için emir verdi. Çıkan olaylarda çok sayıda Sihli can verdi. Olayların ardı-önü kesilmedi. 1984 senesinde çıkan bu olaylarda Gandhi, Sihlerin hedefi durumuna geldi. Nihâyet iki Sih militanın açtığı ateş sonucu evinin önünde öldürüldü.


Konular