Rehber | Kategoriler | Konular

çöVEN (çöğEN) OTU (Gypsophila arrostii)

Alm. Gipskraut (n), Fr. Gypsophile. İng. Gypsophila. Familyası: Karanfilgiller (Caryophyllaceae).Türkiye'de yetiştiği yerler: Orta ve Doğu Anadolu

Haziran-temmuz aylarında beyaz çiçekler açan, 50-60 cm yüksekliğinde çok dallı, çok senelik, kazık köklü, otsu bir bitki. Yaprakları sapsız, soluk yeşil renklidir. Çiçekler küçük beyaz renklidir. Tohumlar küçük, hemen hemen böbrek şeklinde esmer renkli ve üzeri pürtüklüdür. Memleketimizde 27 kadar türü bulunur.

Kullanıldığı yerler: Bitkinin kullanılan kısımları kökleridir. Konya ve Beyşehir havâlisinde bu bitkiye dişi çöven ismi verilmektedir. Erkek çöven ismiyle tanınan çövenin kökleri ticârette makbul değildir. Çöven köklerinde saponin, reçine ve şeker vardır. Eskiden beri temizleyici olarak, lekeleri çıkarmak için kullanılır. Memleketimizde ve Yakın Doğu'da ?tahin helvası? yapımında da kullanıldığı için buna, helvacı çöveni ismi de verilmektedir. Bâzı yörelerimizde ve Kıbrıs'ta, pişirilerek salamura edilen hellim tipi peynirin bozulmaması için suyuna çöven kökü bırakılır. Trakya bölgesinde çöven otundan ?köpük helvası? ismiyle beyaz, köpüksü helva yapılır. İhraç maddelerimizden birisidir.


Konular