Rehber | Kategoriler | Konular

BERNOULLi iLKESi

Enerjinin korunumu ilkesinin sıvılara uygulanmasından elde edilen prensip. Kararlı durumda bulunan bir sıvının enerjisi, genel olarak, yerçekiminden doğan potansiyel enerji ve kendi üzerinde bulunan sıvının aşağı itmesinden doğan potansiyel enerjiden meydana gelmektedir. Eğer sıvı hareket halindeyse, potansiyel enerjiye ilaveten hızından doğan kinetik enerji de mevcuttur. Bernoulli ilkesine göre, akım çizgilerine sahip turbulent ve viskoz olmayan bir akımda bu enerjilerin toplamı değişmez. Bu ilke ilk defa 1700'lerde İsviçreli Matematikçi Daniel Bernoulli tarafından ortaya konulmuştur. Daniel Bernoulli (1700-1702) hidrodinamik ilmine, gazların kinetik teorisine, diferansiyel ve integral hesaba, ihtimaller hesabına katkılarda bulunmuştur. 1733'te Basel Üniversitesinde, 1725-1732 arası da St. Petersburg'da matematik dersleri verdikten sonra, anatomi profesörü oldu. 1750'de fizik profesörü oldu. Esas eseri, 1738'de yayınlanan Hydrodynamica olmuştur.

Bernoulli ilkesi, hava deniz araçlarının tasarımında kullanılır. Buna göre eğer bir sıvının hızı çoğalıyorsa, orada basıncı düşer. Mesela bir uçak kanadı, üstünden geçen akımın daha hızlı, altından geçen akımın daha yavaş olacak şekilde düzenlenir. Bu suretle üst tarafta basınç düşük, alt tarafta basınç yüksek olur ve sonuç olarak yukarı doğru bir kaldırma kuvveti ortaya çıkar. Buna benzer olarak dönerek atılan bir topun üzerinden geçen havanın hızı, dönmeden dolayı bir tarafta fazla, bir tarafta az olur. Bunun tersine olarak bir basınç farkı ortaya çıkar. Bunun sonucu olarak, dönerek ileri atılan top, eğrisel bir yörünge üzerinde hareket eder.


Konular