Rehber | Kategoriler | Konular

BELAGAT

Alm. Deklamatorik (m), Rhetorik (m), Fr. Elocution (f), Rhéotorique, İng. Elequence, rheotoric. Sözün fasih (güzel, düzgün) olmakla beraber, hale ve makama uygun olması. İnsanların belagat ilmine göre konuşanlarına ?beliğ? denir. Sözün fasih olması için, ifadede kusur bulunmaması yerinde ve konuşulan makama uygun olması gerekir. Söz ne kadar düzgün ve süslü olursa olsun, yerinde ve konuşulan şahsa göre söylenmezse belagattan uzaktır. Mevki makam sahibi bir kimsenin, karşısında basit ve laubali; cahil bir kimseye de, alimle görüşür gibi söz söyleyen, yerinde ve adamına göre hitab etmesini bilmiyor demektir.

Belagata, düzgün ve yerinde söyleyebilmek kabiliyeti de denebilir.

Belagat, cahiliye devri Arap edebiyatında hayli gelişmişti. Fakat bunun bir ilim haline gelişi İslamiyetten sonradır. Hakiki İslam alimleri, belagat ilmini bilen, beliğ kimselerdi.

Kur'an-ı kerim aynı zamanda bir belagat ölçüsü olarak usul, misal ve kaideler kaynağıdır.

Bu ilmi, bütün kısımları ile birlikte ilk defa sistemleştiren Arab dilinin değerli bilgini büyük Türk dilcisi Siraceddin Sekkaki'dir. Belagat ilminde diğer mühim kitaplardan biri de Teftazani'nin Mutavvel adlı eseridir.


Konular