Rehber | Kategoriler | Konular

AF

Alm. Begnadigung (f), Amnestie (f), Fr. Amnistie (f), Pardon, İng. Pardon, Amnesty. Suç işleyen bir kişinin takib edilerek ve cezalandırılarak kamu gücünün kullanılmasından, adalet ve genel fayda düşüncesiyle, vazgeçilmesi. Genel ve özel olmak üzere iki türlüdür.

Genel af: Sosyal fayda düşüncesiyle, bütün veya belirli bazı suçları ve hükmedilmiş ise cezaları bütün neticeleri ile birlikte düşüren bir yasama tasarrufudur. Bu tasarruf çıkarılan bir kanunla gerçekleştirilir.

Özel af: Kesinleşmiş bir cezayı büsbütün kaldıran, hafifleten veya hafif olmak şartıyla başka bir cezaya çeviren af müessesesi. Genel af kapsamına mahkeme safhasında olan suçlar girer. Özel af da ise cezanın kesinleşmiş olması lazımdır. Özel af, bütün mahkumları içine alabildiği gibi, af tasarrufunda gösterilen bir veya birkaç mahkumu içine alacak şekilde de olabilir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi kanunla özel affın her iki çeşidini de kullanabildiği halde, Cumhurbaşkanı yalnızca ikinci çeşidini kullanabilir. Türkiye'de 1923 yılından beri 8 genel, 25 özel olmak üzere 33 af çıkarılmıştır. En son genel af 1974 yılında çıkmıştır.

Meclisin af yetkisi 1982 Anayasasının 87. maddesinde, cumhurbaşkanının af yetkisi ise 104. maddesinde ifadesini bulmaktadır.

İslam hukukunda af müessesesi şahsi idi. Yani af, devlet tarafından değil, mağdurun veya yakınlarının eliyle yapılıyordu. Ayrıca padişahın, devlete karşı işlenen suçları affetmek için özel yetkisi vardı.


Konular