Rehber | Kategoriler | Konular

YüCE DiVaN

Alm. Staatsgerichtshof (m), Fr. Haute Cour (f), İng. High Court. Çok yüksek seviyedeki yöneticilerin yargılandığı organ. Bu görev Anayasamıza göre Anayasa Mahkemesine verilmiştir. Yüce Dîvânda; Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu Üyeleri, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdâre Mahkemesi Başkan ve Üyeleri, Başsavcılar, Cumhûriyet Başsavcıvekili, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Sayıştay Başkan ve Üyeleri görevleriyle ilgili suçlardan dolayı yargılanır. Yüce Dîvânda savcılık görevini Cumhûriyet Başsavcısı veya Cumhûriyet Başsavcı Vekili yapar. Yüce Dîvân kararları kesindir.

Cumhurbaşkanının vatan hâinliği suçundan ve Başbakan veya Bakanlardan birinin TBMM iç tüzüğünde gösterilen şekilde yargılanmasını gerektiren bir suçu dolayısıyle Yüce Dîvânda yargılanmalarına karar verilebilir. Cumhurbaşkanı, vatana ihânetten dolayı, TBMM üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine, üye tam sayısının en az dörtte üçünün vereceği kararla suçlandırılır. Ondan sonra yüce Dîvâna sevkedilir. Başbakan ve Bakanlardan herhangi biri hakkında açılan soruşturma neticesinde hazırlanan rapor Mecliste görüşülür. Meclis gerek gördüğünde ilgiliyi yüce Dîvâna sevk kararı verir. Yüce Dîvâna sevk kararı ancak üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1876 Kânun-i Esâsisi Yüce Dîvân adı altında müstakil bir mahkeme öngörmüştür. İtham ve Hüküm dâirelerinden oluşuyordu. 1924 Teşkilât-ı Esâsiye Kânunu İtham Dâiresinin vazîfesini Cumhûriyet Başsavcısına verdiği için Yüce Dîvânı sâdece Hüküm Dâiresi olarak tek dâire şeklinde düzenlemişti. 1961 ve 1982 Anayasası (mad. 148) Yüce Dîvân adı altında müstakil bir mahkeme kurmamış bu mahkemenin vazîfesini de yapmak üzere Anayasa Mahkemesini yetkilendirmiştir.


Konular