Rehber | Kategoriler | Konular

ULUSLARARASI SERMaYE HAREKETLERi

Alm. Die internationalen Kapitalbewegungen, Fr. Mouvementes de capital international, İng. InternationalCapital Movements. Millî sınırları aşan sermâye akımları olup, uzun ve kısa vâdeli veya resmî ve özel olmak üzere, çeşitli gruplarda incelenebilir.

Eximbank veya Dünyâ Bankasının TC hükûmetine açtığı krediler, uzun vâdeli resmî sermâye transferine örnektir. Özel uzun vâdeli sermâye hareketleriyse, dolaysız yatırımlar ve portföy yatırımları olmak üzere ikiye ayrılır. Bir ABD çokuluslu şirketinin veya bir Alman girişimcinin, Brezilya'da sanâyi tesisi kurması, dolaysız yatırımdır. Bir İngiliz yurttaşının Japon Sony firmasından hisse senedi alması ise, uluslararası portföy yatırımına örnektir.

Kısa vâdeli sermâye yatırımları, özel ve resmî olmak üzere ikiye ayrılır. Özel kısa vâdeli sermâye hareketleri, ihracat kredileri ve kısa vâdeli banka kredileri gibi, uluslararası nitelikteki sermâye transferlerinden oluşur. Uluslararası ticârî işlemlerin gelişmesi günümüzde bu tür sermâye hareketlerine önem kazandırmıştır. Kredili satış durumlarında, bu işlemler ithâlatçı firma veya söz konusu firma adına hareket eden bankanın, ihrâcâtçıya düzenlediği kısa vâdeli borç senetleriyle gerçekleştirilmektedir. Döviz işlemleriyle ilgilenen, döviz ve kısa vâdeli aktif stoklarına sâhip bulunan uluslararası bankalar, uluslararası para piyasasındaki kısa vâdeli fâiz oranı farklılıklarından faydalanmaya çalışarak, kısa vâdeli fonların bir ülkeden diğerine transferinde önemli rol oynamaktadır. Bu ve benzeri sermâye akımları da spekülâtif nitelikte olup, kısa vâdeli özel sermâye hareketlerinin önemlibir parçasıdır. Merkez Bankaları da döviz ihtiyaçlarından doğan değişiklikleri karşılamak veya ellerindeki varlıkları riziko değişikliklerinden korumak vb. amaçlarla, kısa vâdeli borçlanmaya gitmektedir. Bu gibi işlemler de, kısa vâdeli resmî sermâye hareketlerine örnektir.


Konular