Rehber | Kategoriler | Konular

TüRK TaRiH KURUMU

Türk târihi ve Türkiye târihi konularında araştırmalar yapmak ve yayınlamakla vazifeli kamu kurumu. Osmanlı Devleti zamânında faâliyet gösteren Târih-i Osmânî Encümeni adlı cemiyetin yerine Cumhûriyetten sonra Türk Târih Encümeni kuruldu. 23 Nisan 1930 da toplanan Türk Ocakları 6. Kurultayı'nda Atatürk'ün emri doğrultusunda Türk Târih Encümeni yerine Türk Târihi Tedkik Heyeti adlı bir komisyonun kurulması kararlaştırıldı. Ankara'da Türk Ocakları Merkez Heyetine bağlı olarak kurulan komisyon, 4 Haziran 1930'da çalışmaya başladı. 1931'de Türk Ocakları kapatılınca bu komisyon, 15 Nisan 1931'de tüzel kişiliği olan Türk Târihi Tedkik Cemiyeti adlı bir dernek durumuna getirildi.

Tüzüğünde gâyesi, Türk târihiyle Türkiye târihi ve bunlarla ilgili konuları incelemek ve elde edilen neticeleri her türlü yolla yaymak biçiminde belirtilen Türk Târih Tedkik Cemiyeti ilk târih kongresini 1932'de topladı. Bunu her beş yılda bir toplanan kongreler tâkip etti. Cemiyetin adı 3 Ekim 1935'te Türk Târih Kurumu olarak değiştirildi. Yeni buluş ve görüşlerin ortaya konması ve tartışılması için kongreler düzenlemek, kazı ve araştırmalar yoluyla yeni belgeler sağlamak gibi gâyeleri de olan kurum, 1935'ten sonra yoğun arkeolojik araştırmaları yürüttü. Gerçekleştirilen 54 ayrı kazıyla Anadolu târihinin erken dönemleriyle ilgili çok önemli bilgilere ulaşıldı. Her beş yılda bir milletlerarası nitelikte Türk Târih Kongresini topladı. Bu kongrelerde çok sayıda bildiriler sunuldu. Yayıncılık alanında da 111 ayrı dizide eserler yayınladı. Kuruluşundan 1983 senesine kadar 400'ü aşkın kitap yayımladı. Üç ayda bir Belleten, altı ayda bir Belgeler adlı bilimsel araştırma ve bildiri dergilerini çıkardı. Türk Târih Kurumu Kitaplığı Ankara'da Millî Kütüphâneden sonra en zengin kütüphâne durumuna geldi. 12 Eylül 1980 harekâtından sonra Ağustos 1983'te Atatürk Kültür, Dil ve Târih Yüksek Kurumunun kurulmasıyla, Türk Târih Kurumunun da bu kuruma bağlanması kararlaştırıldı. Hâlen Ankara'da bulunan kurumun merkez binâsı yanında bir basımevi ve bir kütüphânesi vardır. Kurum üç ayda bir Belleten adlı dergi yayımlamaktadır.


Konular