Rehber | Kategoriler | Konular

TEMBEL HAYVAN (Bradypus)

Alm. Faultier (n), Fr. Bradype (m), İng. Sloth. Familyası: Tembelhayvangiller (Bradypodidae). Yaşadığı yerler: Orta Amerika'dan Arjantin'e kadar olan bölgenin ormanlarında. Özellikleri: Ağaçlarda yaşayan, ayakları kancalı yavaş hareket eden bir memeli. Boyu, 50-60 cm kadardır. Dallarda başaşağı gezer. Tomurcuk, çiçek meyve ve yaprak yer. Ömrü: 12, 15 yıl kadar. Çeşitleri: Üç parmaklı tembel hayvanlar (Bradypus) ve iki parmaklı tembel hayvanlar (Choloepus) olmak üzere iki cinsi vardır.

Orta ve Güney Amerika'nın en sıcak ormanlarında yaşayan bir memeli. Başı ufak ve yuvarlak, ön ayakları arka ayaklarından daha uzun, tırnakları büyük ve çengellidir. Kılları sert ve sıktır. Kulaklarının yarısı postunun tüyleri arasında kaybolur. Kuyruğu çok kısadır. Genellikle çok yavaş hareket eden bu hayvan, vaktinin çoğunu ağaç dallarında asılı olarak yaprak yerken, uyurken hattâ yavrularken geçirir. Tek başlarına yaşarlar. Erkeklerinin sırtında sarı bir leke vardır. Yere çok nâdir iner ve âdetâ sürünerek yürür. Sivri ön pençeleriyle kendisini korur. Suda gâyet iyi yüzer. Gözlerinin ikisi de maymunlardaki gibi karşıya bakar. Günün çoğunu başını ön ayakları arasına sokarak dalda asılı olarak geçirir. Vücut ısısı çevreye bağlı olarak değişen bir memelidir. Gece aktiftir. Dallardaki yaprakları yiyerek beslenir. Dokunma ve koku alma duyusu hassastır. Dişsizler takımındandırlar. Yalnız kesici dişleri yoktur. Diğer dişleri tamdır. Tüyleri donuk kahverengi veya gridir. Yağmurlarda ıslanan tüyleri yer yer yosun tutar. Bu yeşilimsi görünüşyle çevreye rahatça kamufle olur.

Diğer memelilerde genellikle 7 boyun omuru bulunmasına rağmen, bunlarda 9 boyun omuru bulunur. Bu sebeple başlarını kolayca hareket ettirirler. Üç parmaklı tembel hayvanların ön ve arka ayakları üçer parmaklıdır. Erginleri 4-4,5 kg ağırlıktadır. Altı-yedi cm'lik kısa kuyruklarıyla berâber vücut uzunlukları 50-60 cm'yi bulur. İki parmaklı türlerin arka ayaklarında üç, ön ayaklarında iki parmak vardır. Ağırlıkları 9 kg, uzunlukları 60-65 cm kadardır. Boyunlarında 6 boyun omuru mevcuttur. Kuyrukları bulunmaz. 12-15 yıl kadar yaşarlar. Hayvanat bahçelerinde çoğunlukla bunlar beslenir.

Güney Amerika'ya ilk gelen seyyahlar, bu hayvanı bir defâsında bir ağacın üzerine tırmanıp, son yaprağına varıncaya kadar yediği ve yere inmek zahmetine girmemek için kendini aşağıya attığını hikâye ettiklerinden ?tembel hayvan? ismiyle anılmıştır. Ön ve arka ayaklarındaki çengelli tırnaklarıyla ağaçların dallarına tutunarak daldan dala ve ağaçtan ağaca çeviklikle geçebilir. Bu hareketleri yaparken uzaktan âdeta bir maymuna benzer. Azı dişleri silindir şeklindedir. Ön ayakları iki parmaklı olan tembel hayvan üç parmaklıdan biraz daha hareketlidir. Yerde daha rahat yürür. Tehlike anında sırtüstü yatarak keskin pençe ve dişleriyle kendisini hırsla savunur. Düşmanları yırtıcı kuşlar, boğa yılanı ve pumadır. Altı ay kadar süren bir gebelikten sonra tek yavru doğurur. Yavru beş haftalık bir emzirme süresinde anasının göğsüne asılı kalır. Sonra yaprak yemeye başlar. Ormanda yakalanan bir erkek tembel hayvan, hayvanat bahçesinde 11 yıl yaşamıştır.

Üç parmaklı tembel hayvan (Bradypus tridactylus) çoğunlukla Brezilya, Paraguay, Honduras ve Arjantin'deki ormanlarda bulunur. İki parmaklı tembel hayvan (Choloepus didactylus) ile Hofman iki parmaklı tembel hayvan (Choloepus hoffunanni) Nikaragua, Venezüella, Brezilya ve Peru ormanlarında yaygındır.


Konular