Rehber | Kategoriler | Konular

SüNBüLZaDE VEHBi

on sekizinci yüzyıl divan şâirlerinden. Kahramanmaraş'ta doğmuş olup, doğum târihi bilinmemektedir. Asıl ismi Muhammed bin Reşîd'dir. Babası Kahramanmaraş'ın Sünbülzâde âilesinden ReşidEfendidir. Sünbülzâde ilk tahsiline Kahramanmaraş'ta başladı. İyi bir tahsil gördü. İlmini arttırmak için İstanbul'a geldi. Müderris oldu. Kâdı olarak Rumeli'ye gönderildi. Uzun süre Boğdan ve Eflâk'ta kaldı. Sonra İstanbul'a döndü.

SultanÜçüncü Mustafa zamânında kendisine Haceganlık verildi. Sultan Birinci Abdülhamîd Han zamânında İran'a elçi olarak gönderildi (1774). Dönüşte uzun zaman işsiz kaldı. Sadrâzam Halil Hamid Paşa tarafından tekrar kâdılığa getirildi. Rodos, Silistre, Eski Zagra kâdılıklarında bulundu. Rodos'tayken, Kırım'dan tart edilen Şâhin Giray'ın îdâmında vazife gördüğünden, Eski Zagra'da intikamcı Tatarların hücumuna uğradı ve kurtularak İstanbul'a geldi. Üçüncü Selim Hanın da iltifatlarına kavuştu. Ömrünün son yıllarında kâdılıktan ayrılarak, İstanbul'da yaşamaya başladı. 1899 senesinde İstanbul'da vefât etti.

Vehbî, devrinin klasik divan şiirini en iyi temsil eden şâirdir. Reis-i şâirân ünvânı da almıştır. Şiirlerinde daha çok şekle, dışa ve klasik estetiğe önem vermiştir. Sağlam, açık, fakat kuru bir anlatımı vardır. Şiirlerinde, günlük hayatla ilgili atasözleri ve deyimlere, mahallî konulara yer verir. Divan şiirinin söz ve mânâ sanatlarına hemen her beytinde rastlanır.

Sünbülzâde Vehbi'nin yazdığı eserlerden bâzıları şunlardır:

1) Lütfiyye: Oğlu Lütfullah'a ve onun şahsiyetinde diğer gençlere nasihat olarak yazdığı mesnevidir. 2) Tuhfe-i Vehbî: Farsça-Türkçe manzum sözleridir. 58 kıt'adan meydana gelmiştir. Birçok baskısı yapılmıştır. 3) Nuhbe: Arapça, Türkçe manzum sözlüktür. Medrese öğrencileri tarafından el kitabı olarak kullanılan eserin defâlarca baskısı yapılmıştır. 4) Sevk-engiz, 5) Dîvân: Sultan Üçüncü Selim adına düzenlenmiş, oldukça hacimli bir eserdir. Mısır Bulak Matbaasında 1837'de basılmıştır.


Konular