Rehber | Kategoriler | Konular

STRATEJi

Alm. Strategie, Fr. Stratégie, İng. Strategy. Bir milletin veya milletlerin savunmasında askerî, siyâsî, ekonomik ve manevî güçleri bir arada kullanma ve düzenleme sanatı. Strateji, kelimesi strategos kökünden gelmekte olup, eski Yunancada ?Generalin Sanatı? anlamına gelir. Stratejinin çeşitli zamanlarda muhtelif târifleri yapılmıştır: 1831'de Clawewitc, ?Harbi kazanmak için muhârebeleri kullanma sanatıdır.? Moltke, ?Bir çâre bulma, en zor şartlar altında icraatta bulunma sanatıdır.? Baufre, ?Anlaşmazlıkların halli için kuvvete başvuran iki hasmın diyalektiğidir.? diye târif etmişlerdir.

Târiflerin yapıldığı devrelerde, milletlerarası mücâdele vâsıtalarının kullanılırlık derecesine tâbi olarak stratejinin değiştiği görülür. Harp, 1950'lere kadar sâdece bir askerî hâdise olarak görülürdü. Silahlı kuvvetlerin yanında sanâyinin büyük çapta etkisi olmazdı. İkinci Dünyâ Harbi sonlarında, harpte, Silahlı kuvvetlerin yanısıra ekonominin, sosyal ve psikolojik güçlerin de etkisi anlaşıldı ve buradan topkeyün harp kavramı ortaya çıktı.

1945'ten sonra ortaya çıkan ve günümüzde barış ve savaş hâli düşünülmeksizin milletlerin topyekün bir mücâdeleye girdiği devrede, strateji anlamı da şumul, yapı değiştirmiştir. Çatışma alanı (siyâsî, ekonomik, sosyal, kültürel veya askerî) ile mücâdelede kullanılan vâsıtalar (diplomatik baskı, ekonomik sızma, yardım, boykot, ambargo, kültürel nüfuz, yıkıcı faaliyetler, askerî tehdit) ne olursa olsun, hasım tarafın manevrasını faydasız bırakmak, muhataplarının reaksiyonlarını hesaplamak sûretiyle düzenlemek sanatı olarak belirmiştir.

Strateji, uygulandığı alanlara ve kullanılış seviyesine göre sınıflandırılmış ve böylece millî strateji, askerî strateji, kalkınma stratejisi (ekonomik-sosyal strateji) gibi stratejiler ortaya çıkmıştır.

Millî strateji; millî menfaatleri sağlamak maksadıyla hazırlanan millî politika, plân ve programların bütünüdür. Târifi ise; barışta ve savaşta millî menfaatlerin elde edilmesi için milletin politik, ekonomik ve psikolojik gücünün silahlı kuvvetlerle birlikte geliştirilmesi ve kullanılması sanatı ve ilmidir.


Konular