Rehber | Kategoriler | Konular

MUZ (Musa sapientum)

Alm. Banane (f), Fr. Banane (f), İng. Banana. Familyası: Muzgiller (Musaceae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Akdeniz bölgesi(Bilhassa Anamur, Alanya). Tropik ve subtropik bölgelerde yetişen veya yetiştirilen, ağaca benzeyen, 2-3 m boyunda, mor çiçekler açan, meyveleri lezzetli ve nişastaca zengin olan otsu bitkiler. Bitkinin yalancı gövdeleri, yapraklar kâidelerinden meydana gelmiştir. Gençken kapalı ve kıvrık olan yapraklar açılınca uzarlar ve yırtılırlar. Çiçek durumları büyüktür. Taban kısmında dişi çiçekler, daha üstte erdişi çiçekler, tepede erkek çiçekler bulunur. Ancak tabandaki çiçekler meyve verir. Muz meyveleri çekirdeksiz üzümde olduğu gibi dişi çiçeklerden döllenmeksizin meydana gelir. Meyveleri ?hevenk? adını alan büyük salkımlar halindedir. Ağaçlarda bir hevenk üzerinde 50-100 kadar meyve bulunabilir. Muzlar olgunlaşmadan koparılır. Böylece bir müddet saklanabilmesi mümkün olur.

Muz ağaçları, tropikal bölgelerde serin ve rutubetli olan gölgeli yerleri severler. Muzun tropik bölgelerde yetiştirilen çeşitli türleri vardır. Bunlardan Musa paradisiaca ve Musa textilis en meşhurlarındandır.

Kullanıldığı yerler: Nişasta bakımından zengin olan meyveleri olgunlaştıktan (sarardıktan) sonra çiğ olarak yenir. Hindistan'da, muz yaprakları, kulübelerin üzerlerinin örtülmesinde, muz ağacının gövdesinden elde edilen lifler ise kâğıt yapımında ve dokumacılıkta ip imâlinde kullanılır. Fakat bu husustaki kullanış, pek fazla ticârî ehemmiyet taşımaz. Daha ziyade Filipinler'de yetişen Musa textilis türü, liflerinden en çok istifâde edilenidir. Bundan elde edilen lifler, ?Manila keneviri? adıyla bilinir. Musa textilis'in yaprak kınlarından elde edilen lifler ince ve uzun olup, paketlemede kullanılır. Musa paradisiaca türünün meyveleri nişastaca çok zengindir. Çiğ olarak yenmeyen meyveleri, un imâlinde kullanılır.


Konular