Rehber | Kategoriler | Konular
LINCOLN, Abraham
Amerika Birleşik Devletlerinin on altıncı başkanı. ABD târihinde kritik bir dönemde, iç savaş başlangıcında, başkan seçildi ve savaş neticelenmeden bir suikast sonucu öldürüldü. Abraham Lincoln, 1852 ile 1860 arasında başkanlık seçimlerinde, köleliğin kaldırılmasını seçim propagandası olarak kullandı. İnsan hakları ve eşitlikle ilgili çalışmalarından dolayı Amerikan târihinde çığır açtı.
Abraham Lincoln, 12 Şubat 1809 senesinde Hodgenville şehrinde doğdu. Hangi dîne mensup olduğu bilinmemektedir. Babası Thomas marangoz idi. Yeni gelen göçmenler, Kentucky'daki arâzilerini ellerinden alınca İndiana'ya göç etmek mecburiyetinde kaldılar. Burada Abraham, bâzı insanların, diğer insanlar elinde hayvandan farksız muâmelelere uğradığını gördü. 14 yaşına gelinceye kadar okul yüzü görmedi. 19 yaşına kadar babasının yanında disiplin altında çalıştı. Ohio Nehrinde bir feribotta iş buldu. Bu sâyede 30 yaşındayken, New Orleans'a kadar gemici olarak gitti. Güneydeki bu liman şehrinde kölelerin açık arttırma ile satılışlarına sık sık şâhit oluyordu. 1832'deki kuzey Illinois'da kızılderililerin ayaklanmasında gönüllü asker olarak görev aldı. Albay olarak görev yaparken tecrübesi ve çevresi genişledi. Yumuşak huyu ve herkese iyilik yapması sebebiyle çevresinde sevildi. 1834'te seçimlere girerek kazandı. Hukuk çalışmaya başlıyan Lincoln, 1836'da hukuk diploması aldı. 1844 senesine kadar muhtelif yerlerde avukatlık yaptı.
1854 senesinde köleliği önleyen Missouri uzlaşmasının kaldırılıp, Kansas-Nebraska bölgesinde köleliği serbest bırakan kânun çıkınca hem Demokrat Partide ayrılıklar başladı, hem de Lincoln köleliği seçim propagandası olarak kullanabileceğine kanaat getirdi. 1854'teki seçimde Whig Partisini demokratlar tehdit ettiler. Bunun üzerine Abraham Lincoln, Whig Partisine, demokratların köleliği savunan adayını desteklemelerini söyledi. Böylece Abraham iki düşüncesine birden kavuştu. Hem Whig Partisi köleliği desteklediği için sarsıldı, hem de kölelik konusu seçim propagandası olma tâzeliğini korudu. Bu arada yeni Cumhûriyetçi Parti kuruldu. 1856, 1858 başkanlık seçimlerine Cumhûriyetçi Partiden başkan yardımcısı olmak için adaylığını koyan ve hepsinde kaybeden Lincoln, nihâyet demokratların ikiye bölünmesiyle 1860'ta çok az oy almasına rağmen başkan seçildi (1860).
Lincoln başkanlık görevine başladığı zaman, güneydeki yedi devlet birlikten ayrıldı. Lincoln birliği sağlamak için gönüllü asker yazdırmaya başlayınca, sınırdaki dört devlet daha birlikten ayrıldı. İç savaş başladı. 1865'te iç savaşı kuzeyliler kazandı. Abraham Lincoln, birliği sağlamak için çok uğraştı. Kuzey ve güney arasındaki düşmanlıkları ortadan kaldırmak istiyordu. Gettysburg'ta yaptığı 268 kelimelik konuşması birliğin sağlanmasına etki etti. Lincoln, ABD'nin ikinci kurucusu olarak kabul edilir. Abraham Lincoln'in Gettysburg konuşması, insan hakları üzerine olup bugün New York'taki hürriyet âbidesi kâidesinde yazılıdır. Lincoln tam bu safhada bir tiyatro oyunu seyrederken oyundaki bir aktör tarafından tabanca ile 1865'te öldürüldü.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.