Rehber | Kategoriler | Konular

KURUş

Alm. Kurusch, Piaster (m), Fr. Piastre (m), İng. Piaster. Türk lirasının yüzde biri değerindeki para birimi. Osmanlılar zamanında kesilen paralardan birinin adı da kuruştur. Kuruş kelimesi o devirde yalnız başına kullanıldığı zaman gümüş mâdenî parayı ifâde ederdi. Avrupa'da aynı mânâ ile kullanılırdı. Fransa krallarından Saint Louis zamanında mâdenî paralarla islâhat yapılarak ihrac olunan gümüş sikkelere Gros tournois adı verilmişti. Avrupa devletleri yanında Osmanlılar da bu tâbiri kendi lisanlarına uydurmuşlar ve öyle kullanmışlardı. İtalyanlarGrosso, Almanlar Grechen, Osmanlılar ise Kuruş olarak benimsemişlerdir. Osmanlı sultanlarından Hüdavendigar Gâzi Murâd Hanın Bosna ve Sırbistan seferleri sırasında oralarda kullanılan gümüş paraları doğuya gönderdiği, kuvvetli ihtimâl olarak kabul olunmaktadır. Avrupa ile devamlı temas ve seferlerde bulunan Osmanlılarda onların kullandıkları paraların alınması tabiî bir olaydır. İkinci Sultan Süleyman Han (1687-1691) devrinde, Avrupalıların kullandıkları büyük gümüş paralar gibi sikkeler (para) bastırılarak, bunlara kuruş adı verilmiştir. Bunlar 833 ayarında, dört cm çapında altı dirhem (19,2 gr) ağırlığındaydı. Osmanlı kuruşu adı verilen bu gümüş paralara 1688 yılından sonra rastlanmaktadır. Çeşitli zamanlarda kuruşlar, çeşitli ağırlık ve büyüklüklerde tekrar basılmıştır. Sultan Abdülmecid Hân (1839-1861) devrinde bir kuruş, hâlis gümüşten olmak üzere yarım dirhemden az basılmıştı. Bunların ikilikleri olduğu gibi yarısı olan yirmi paralıkları da vardı. Osmanlılar devrinde Kuzey Afrika ülkelerinde de az sayıda kuruş basıldı.

Kuruşun küçük birimleri: Yarımlık, yirmilik veya yarım kuruşluk, onbeşlik, onluk ve beşlikler de vardı.

Kuruşun büyük birimleri: Altmışlık (birbuçuk kuruş), ikilik (iki kuruş), yüzlük (iki buçuk kuruş)tür.


Konular