Rehber | Kategoriler | Konular

KONTEYNER

Alm. Container (m), Fr. Container (m), İng. Container. Son yıllarda uzak mesâfe taşımacılığında geniş olarak kullanılan bir ambalajlama biçimi. Konteynerler, milletlerarası kabul edilmiş standart ölçülerde îmâl edilmiş tabanı ahşap, duvarları alüminyum levhalarla kaplı, tavanı çelik saçtan yapılmış kasalardır. Dört köşesinde güçlü çelik taşıyıcı elemanlar bulunur. Kenarlar, çelik saç ve cam takviyeli reçinelerle kaplıdır. Kasa boyutları, genişlik ve yükseklik 2,4 m, uzunluk ise 6,9 veya 12 m olabilecek şekildedir. Bir konteyner birçok defa kullanılabilir.

Konteyner, treylerli kamyonlarla, trenlere, gemilere ve uçaklara kolayca yerleştirilebilecek şekilde yapıldığından dünyânın bir ucundan diğerine kasayı hiç açmadan, kolayca yükleme-boşaltma yaparak süratle götürmek mümkündür. Kasa, mühürlenip yol boyunca hiç açılmadığından içindekilerin çalınma ve bozulma ihtimali yoktur. Üstelik çok parça mal, tek bir kasada bulunabildiğinden yükleme-boşaltmada büyük kolaylık ve sürat sağlar. Ayrıca taşımada işçilik, ambalaj ve sigorta giderleri azalır. Konteyner içinde yükü sâbitleştirecek tertibatlar bulunduğundan yük uzun mesâfede zâyiatsız bir biçimde ezilmeden, kırılmadan gidebilir. Gemi ambarlarına üst üste konabilir ve birbirlerine kenetlendiklerinden, kaymadan, devrilmeden rahatça taşınabilirler. Bu da limanlarda, yükleme-boşaltmayı çabuklaştırır ve liman kapasitesini arttırır. Su geçirmez biçimde yapıldığından, gemi güvertesine de istif edilip taşıma hacminden kazanç sağlarlar. Bu üstünlüklerinden dolayı konteyner taşımacılığı, 1965'ten beri dünyâda çok yaygınlaşmıştır.

Konteynerlerin içine malzeme yüklenmesinde, rulolu konveyörler ve çatallı istifleyiciler kullanılabilir. Kendisini taşıyacak treylerin üstündeyken de yüklenebilir. Kasasına takılabilen sağlam ayaklar vâsıtasıyla, taşıyıcı araç, konteynerin altına girip çıkabilir. Taşıyıcı araca konulduğunda kilit düzenleriyle sâbitleştirilir. Limana varıldığında, uzun köprülü yükleme-boşaltma krenleri vâsıtasıyla doğruca gemiye yüklenip istif edilir. Limanda boşaltma ve kara ve demiryolu taşıtlarına yükleme, raylar üzerinde hareket eden krenler ve özel çatallı istifleyiciler vâsıtasıyla yapılır. Ro-Ro taşımacılığında ise konteyner, treylerden hiç indirilmeden çekici tarafından gemiye yüklenir. Varış limanında bir başka çekici tarafından çıkarılarak gideceği yere götürülür.

Geniş gövdeli büyük uçakların çıkmasıyla hava taşımacılığında da konteynerler yaygınlaşmıştır. DC 10, Lockheed L 1011 uçakları bu tip taşımacılık için kullanılmakta ise de uçakların kapasitelerinden dolayı sınırlı kalmaktadır.


Konular