Rehber | Kategoriler | Konular

KAPIDAğ YARIMADASI (Arktonnesas)

Marmara Denizinin güney kıyısında, Bandırma Körfezi ile Erdek arasında kalan bir yarımada.

Çekirdeği kendi adıyla mâruf granitten ibâret dar ve alçak bir kıstak (tombolo) ile karaya bitişmiş olan Kapıdağ yarımadası eski bir kütle olup, en yüksek yer Adamkaya'da 803 metredir. Yüzölçümü yaklaşık 290 km2dir. Buradaki arâzi orijinal yeryüzü şekillerinden çok, tipik bir tombolodur. (Tombolo, Fransızca olup, aslı İtalyancadan gelmektedir. Kıyı dilinin veya okunun yardımı ile karanın ada ile birleşmesi; bitişmiş bir ada veya yarımada olmasıdır.)

Eskiden kıyıya çok yakın olan ve ada durumunda bulunan arâzî hem batı ve hem de doğudan iki ayrı kordon ile karaya bağlanmıştı. Bu iki kordon arası başlangıçta Lagün Gölü olmuş, sonra bataklık bir görünüş almış ve bilâhare kara ile birleşmiştir. Karalaşmış olmasına rağmen yağışlı mevsimlerde bataklık hâline gelir. Buraya Belkıs Bataklığı veya Belkıs Tombolosu denir.

Kapıdağ Yarımadası, jeolojik yapısı bakımından güney Marmara adalar topluluğunun bir parçasıdır. Yapısında granit, kuvarsit, mikaşist ve gnays başta gelir. İlk çağlarda Bandırma ve Erdek körfezlerini ayıran kıstak üzerine, gemilerin geçtiği bir kanal ve bunun kuzey kenarında târihî Kyzikas şehri vardı.

Kıyılar çoğu yerde diktir. Çok sayıda girinti ve çıkıntı bulunur. Düz yerler genelde Erdek çevresi ve kıstak arasındadır.

Yarımada'da Akdeniz iklimi görülür. Doğu ve kuzeyde poyraz rüzgârları, batıda ise lodos etkilidir. Yarımada genel olarak çalılıklarla kaplıdır. Bâzı bölgelerde ise ormanlık ve fundalıklar görülür. Başlıca yerleşim merkezi olarak, güneybatıda Erdek vardır. Bu kesim zeytinlik, meyve bahçesi ve bağlarla kaplıdır. Granit yatağı işletmeciliği çok miktarda yapılmaktadır.

Yarımadada çıkan içme suları çok lezzetlidir.


Konular