Rehber | Kategoriler | Konular

HUş AğACI (Betula)

Alm. Birke, Fr. Bouleau, İng. Birche-tree. Familyası: Huşgiller (Betulaceae) Türkiye'de yetiştiği yerler: Marmara, İç, Kuzey ve Doğu Anadolu bölgeleri.

Kuzey yarımkürenin soğuk ve mutedil bölgelerinde yetişen beyaz kabuklu ağaçlar. Türkiye'de tabiî olarak yetişen türleri Betula pendula (âdi huş) ve Betula pubescens (tüylü huş)tir.

Âdi Huş ağacı (Betula pendula): Nisan-mayıs aylarında, sarımsı yeşil renkli çiçeklerden meydana gelen sarkık tırtıllı, 2-25 m, yüksekliğinde bir orman ağacıdır. Yol kenarlarında, park ve bahçelerde de yetiştirilir. Gövdeleri dik, silindirik ve yüksektir. Kabuk gençken beyaz, sonradan yer yer siyah lekelidir. Dallar sarkıktır. Yaprakları saplı, oval şekilli, kenarları dişli, üst yüzü koyu, alt yüzü açık yeşildir. Erkek çiçekler sapsız, uzunca silindir şekilli ve sarkık tırtıllar hâlindedir. Her taşıyıcı yaprağın koltuğunda üç çiçek bulunur. Dişi çiçekler saplı, silindirik, sarkık ve erkek tırtıllardan daha kısadır. Meyveleri esmer renkli, tek tohumlu ve iki kanatlı yalancı bir fındıksıdır.

Kullanıldığı yerler: Bitkinin kullanılan kısmı kabuk ve dallarından elde edilen katran ve yapraklardır. Katranın bileşiminde tanen, kserol ve kreosol gibi çeşitli fenoller vardır. Dıştan deri hastalıklarında, veterinerlikte hayvan yaralarına antiseptik olarak kullanılır. Ayrıca romatizmaya karşı da kullanılır. Yaprakları da idrar azlığı, ödem, romatizma, nikris ve idrar söktürücü olarak kullanılır.

Tüylü huş (Betula pubesceu): Genç dallar ve yapraklarının tüylü olmasıyla diğer türden ayrılır. Doğu Karadeniz'de yaygındır.


Konular