Rehber | Kategoriler | Konular

Fiğ (Vicia)

Alm. Wicke (f), Fr.Vesce (f), İng. Vetch. Familyası: Baklagiller (Leguminosae) Yetiştiği yerler: Memleketimizin her yerinde yetişir.

İki çenekliler sınıfının, baklagiller familyasından bir bitki. Fiğ, bir veya birçok yıllık, genellikle tırmanıcı, otsu bitkidir. Çiçekleri yaprakların koltuğundan çıkar. Tek tek veya salkım hâlinde bulunur. Kuzey yarımkürenin ılıman bölgelerinde, yaygın pekçok türü vardır. Memleketimiz gerek zirâati yapılan cinsleri, gerek yabânî fiğler bakımından çok zengindir. Anadolu'da yetişen birçok fiğ türleri vardır. Bunlardan Vicia ervilia, tohumları bâzı hayvanlar ve insanlar için zehirlidir. Anadolu fiğleri Avrupa fiğlerinden üstündür. Bu üstünlükleri şunlardır: Tânelerin dökülmemesi, çabuk olgunlaşması, kuraklığa dayanıklı olması, yem olarak kalitesinin yüksekliği, tohumların iriliğidir.

Kullanıldığı yerler: Değerli bir yem bitkisi olup, tâne yem ve otu için yetiştirilir. Türkiye'de üç çeşit fiğ yem bitkisi yetişmektedir.

Bayağı fiğ (Vicia sativa): Gövdesi dört köşeli, ince ve yumuşak bir bitkidir.Yaprakları karşılıklı dizili yaprakçıklardan meydana gelir. Son yapraklar 1-3 dallı sülük şeklindedir. Yaprakların koltuğundan kısa saplı 1-3 çiçek çıkar. Çiçekler kendi çiçek tozlarıyla döllenir. Meyvesi fasulye biçimindedir.

Koca Fiğ (V. narbonensis): Bayağı fiğe çok benzer. Ondan daha fazla boylanır (35-85 cm). Çiçekleri sapsız gibidir. Tâne verimi daha yüksektir.

Tüylü Fiğ(V. villosa): Sapı ince, dişli ve tüylüdür. Bâzan 1,5 metreye kadar boy atar. Daha çok yeşil ve kuru ot olarak kullanılır.

Tahıla tutunarak daha iyi boy atması ve gelişmesi için fiğ, mahallî olarak arpa ile beraber karışık ekilir. Tam çiçek açarken biçilirse mükemmel bir yeşil yem olur. Fiğ, besi ve süt hayvancılığında, çok iyi besleme özelliğine sâhiptir. Toprak isteği bakımından da fazla istekli değildir. Yurdumuzun hemen hemen her yerinde, her toprakta yetiştirilebilir.Toprak işlemesi yapıldıktan sonra ilkbaharda ekim yapılır. Bir dekara 10-16 kg tohum düşürülmelidir. Nadasa bırakılan alanlara da ekilebilir. Sulama imkanı varsa, 1-2 su verilirse iyi olur. Kıraçta da verimli olabildiği için, susuz da yetiştirilir.Ot için yetiştiriliyorsa çiçekleme zamanında biçilmelidir. Bu devrede en iyi besleme özelliğine sâhiptir. Erken biçim yapılırsa, su nisbeti çok olduğu için ya çürür veya gazel olur. Geç biçildiği zaman odunlaştığı için hayvana yedirilmesi güç olur.

Ekimle hasat arasında geçen süre 120-150 gündür. Tâne üretimi için yetiştirildiğinde, badıçlar=kapsüller sararmaya başladığı erken dönemde biçilmelidir. Hasat geç kalırsa kapsüller patlar ve tâneler yere döküleceği için istihsal azalmış olur. Yığınlar toplanır veya harmanlanarak uygun yerlerde depolanır veya pazarlanır.


Konular