Rehber | Kategoriler | Konular

ELEKTRiK SAYACI

Alm. Elektrizitätszähler (m.), Fr. Electrique compteur, İng. Electricity meter. Harcanan elektrik enerjisini sayaçlı bir sistemle kaydeden elektrikli bir ölçü âleti. Doğru akım ve alternatif akım sayaçları, yapı bakımından farklılık gösterirler. Mühim olan günümüzde kullanılmakta olan alternatif akım sayaçlarıdır. Bu sayaçların bir fazlı ve üç fazlı tipleri mevcuttur. Üç fazlı olanlar ile bir fazlı olanlar arasında yapı bakımından bir fark yoktur. Her faz için bir fazlı sayaç birbirine ortak bir mil ile bağlıdır ve üç fazın etkisinin toplamına göre dönme momenti meydana gelerek sayacı döndürür.

Alternatif akım sayaçlarına indüksiyon sayaçları da denir. Devreye seri bağlı birkaç spiral ve kalın telden olan akım elektromıknatısı ve devreye paralel bağlı ince tel ve çok spiral meydana gelen gerilim elektromıknatısı yanında, bir alüminyum disk, bir U mıknatıs ve dişli tertibâttan meydana gelir. İki elektromıknatısın birbirine karşı olan konumları önemlidir. Bu iki elektromıknatısın arasından ve bobinlerinin manyetik alanından etkilenebilecek şekilde, ortadan mili bulunan ve dönebilen alüminyum disk geçer.

Sayacın dönebilmesi için devreden akım çekilmesi gerekir. Böylece akım bobininde bir manyetik alan hâsıl olur. Sayacın devreye paralel bağlı gerilim bobininde zâten manyetik alan vardır. Gerilim bobinleri tarafından meydana getirilen manyetik alanın diskte doğurduğu Foucault akımları, akım bobininin meydana getirdiği manyetik alanın etkisiyle diski hareket ettirir. Hareket eden disk, bir dişli sistemi çalıştırarak numaratörün hareketini sağlar. Sayaçta bulunan U mıknatısın kutupları arasından geçen disk üzerinde de bir indükleme akımı doğurur. Bu da diskin frenlenmesine ve hareketinin ayarlanmasına sebeb olur. Sayacın ayarı bu mıknatıs aracılığıyla yapılabilir.


Konular