Rehber | Kategoriler | Konular

EGZOZ SiSTEMi

Alm. Auspuffsysteme (f), Fr. Echappement (m), Ejéction (f), İng. Exhaust. İçten yanmalı motorlarda yanma sonucu meydana gelen gazın dışarı atıldığı sistem.

Yakıt ve hava karışımı, motorda yandıktan sonra genleşir ve pistonları çalıştırarak bundan, faydalı güç elde edilir. Meydana gelmiş olan sıcak gazlar egzoz sisteminin borularıyla dışarı atılır. Bu gazların sıcaklığı 1600°C, basınç ise 7 bar (Atm) civârındadır.

Motorda faydalı güç elde edildikten sonra meydan gelen zehirli ve sıcak olan gazları, aracı kullananlara ve dışarda bulunan insanlara en az zararlı bir şekilde dışarı atmak lazımdır.

Egzoz sistemi motora bağlı olan ve birçok borudan teşekkül eden bir manifoldla başlar, daha sonra manifolda bağlı bir çelik boruyla susturucuya iletilir, son olarak da susturucunun diğer ucundan çıkan kısa bir boru vardır.Araçlarda meydana gelen gürültüyü asgariye indirmek için manifoldun yakınına bir de genleşme odası tâbir edilen ön susturucu daha konulur.

Bütün bu sistemlerde gürültünün dışarıya sızmaması için gerek manifoldun motora, gerekse çelik boruya bağlandığı yerlere sızdırmazlık contaları konur. Bu sistemlerde susturucu yere çok daha yakın olduğu için en fazla aşınan ve arızalanan bir kısımdır. Bunu asgariye indirmek için çeşitli malzemeler üzerinde araştırma yapılmış, bunlardan paslanmaz çelik ve alüminyumlu kaplama elemanlarının pahalı olmasına rağmen en uygun oldukları anlaşılmıştır. Egzoz gazları hava ile soğutulan motorlarda aracın ısıtılmasında kullanılır.

Egzoz manifoldu dökme demirden yapılmış bir bloktur. Manifold borularının boyu ve biçimi motorun geri basıncını belirleyerek, çalışmasını ve sarfetmiş olduğu yakıt miktarını etkiler. Bu sebepten motorların manifoldlarının çok iyi ayarlı olduğu görülür.

Gazın genleşmesinden meydana gelen genleşme, önce genleşme odasında (bâzı motorlarda yoktur)sonra da susturucunun içinde bulunan delikli borularda gerçekleşir. Susturucuda meydana gelen düşük frekanslı ses dalgaları, gazın genleştiği bölümdeki ses dalgalarını bastıran faz dışı titreşimlerle zayıflar. Susturucularda görünüşte daha iyi bir soğurmanın (absorbsiyonun) yapılması maksadıyla delikli boruların çevresinde cam yünü gibi maddeler sarılır.


Konular