Rehber | Kategoriler | Konular

DEMiRBAş şARL, (Charles-XII)

İsveç hükümdarlarının en ünlüsü. Zamanında İsveç, Avrupa'nın en büyük ve önemli devletleri arasına girmişti. 1697'den 1718 yılına kadar hükümdarlık yaptı. Danimarka, Lehistan ve Saksonya'yı yendikten sonra Rusya üzerine yöneldi. Bu sırada Rusya'nın başında bulunan Çar Büyük Petro'yu birkaç defa bozguna uğrattı. Moskova'ya kadar varıp ele geçirmek üzereyken, ordusu açlık ve hastalıktan perişan olmuştu (1707). Aradan iki sene geçtikten sonra tekrar Rusya'ya saldıran Şarl, Ukrayna ortasındaki Poltava'ya kadar Çar'ı kovaladı. Yalnız Rus ordusunun kalabalıklığı ve İsveç ordusundaki hastalık, Şarl'ın bozguna uğrayıp, Osmanlı topraklarına sığınmasına sebeb oldu.

İsveç'in yenilmesi ve Rusların gâlibiyeti o günkü düşünce tarzında bir değişikliğe sebeb oluyordu. Zira Rusya'nın askerî bakımından güçlü olan İsveç ve Osmanlılara karşı savaş kazanacağı pek beklenmiyordu. Halbuki Rusya, Petro'nun icraatı ile epey güç kazanmıştı. Osmanlı Devletinin başında bulunan Üçüncü Ahmed, Ruslarla o güne kadar barışçı bir siyâset sürdürüyordu. Demirbaş Şarl'ın durumu, Rus askerlerinin tâkip bahânesiyle sınır tecavüzleri, Rusların kuvvetlenmeden ezilmesi düşüncesi Rusya'ya harb açılmasına sebeb oldu. (Bkz. Prut Savaşı)

Demirbaş Şarl, Osmanlı Devletinde beş yıl kaldıktan sonra Macaristan yoluyla İsveç'e gönderildi. Yurda dönünce yine eskisi gibi savaşlara devam etti. 1718 yılında bir kale kuşatması sırasında otuz altı yaşında öldü. Ölümü Rusya'nın derlenip toparlanmasına, ıslahatlarına devam etmesine ve güçlenmesine yaradı.


Konular