Rehber | Kategoriler | Konular

BUYRULTU (Buyruldu)

Osmanlı Devletinde sadrâzam, vezir ve beylerbeyi gibi yüksek rütbeli idârecilerin yazılı karar ve emirleri. Buyrultu, genelge biçiminde olup kime yazıldığı belirtilmemişse buna "açık buyrultu" adı verilir.

Buyrultu, fermanın basit bir örneği biçiminde düzenlenir ve ilgili makamlara gönderilirdi. Vezir ve beylerbeyiler de sâhib oldukları selâhiyetle yazdıkları buyrultulara pâdişahlar gibi tuğra çekerlerdi. Ancak pâdişahlar nâmına yazılan fermanlarla, emsâli kağıtlarda tuğra, kağıdın tam ortasına çekildiği hâlde, memurların yazdıkları buyrultulardaki tuğralar, kağıdın sağ üst köşesine çekilirdi. Ayrıca tuğranın yanına gönderen kimsenin imzâsı yerine bir de mühür basılırdı.

Fermanlarda bağlama ibâresi olarak "fermanım olmağla"; buyrultularda ise "ba'desselâm inha olunur ki" şeklinde yazılırdı. Buyrultuların sonu ise "deyu" diye biterdi. Sadrâzamın buyrultusuna "buyrultu-i sâmi" denilirdi.


Konular