Rehber | Kategoriler | Konular

BORU HATTI

Alm. Rohrleitung (f), Fr. Ligne de tuyaux, İng. Pipe line. Gazların ve sıvıların bir yerden bir yere nakli için pompalar, vanalar ve borularla donatılmış hat. Buralarda kullanılan boruların çapları 5 cm ile 9 m arasında değişir. Hatlar çoğunlukla çelik, dökme, demir ve alüminyum gibi metal veya beton, seramik ve plastik borulardan döşenir. Boru hatları genellikle yer altına gömülür. Hatlarda döşenen boruların aşınmasını azaltmak için, boru boyunca negatif elektrik yükü uygulama, boyama, plastik ve lastik kaplama, camelyafı, asfalt veya keçe sarma, akan maddenin içine aşınmayı geciktirici kimyevi maddeler karıştırmak ve düzenli temizlemek lazımdır. Borular kazıyıcı olarak bilinen aletlerin içlerinden geçirilmesi ile temizlenir.

Ülkemizde dört boru hattı vardır. Bunlardan ilki 1967'de açılan Batman-Dörtyol arasındaki Ham Petrol Boru Hattıdır. Uzunluğu 494 km olup, senelik taşıma kapasitesi 3,5 milyon tondur. İkincisi 1977'de açılan Kerkük- Yumurtalık arasındaki Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattıdır. Uzunluğu 986 km olup, Türkiye sınırları içinde kalan kısmı 641 kilometredir. Boru hattının senelik kapasitesi başlangıçta 35 milyon ton iken, 1983-84'te yapılan bir çalışma ile 46,5 milyon tona çıkarıldı. Ancak 1991'de BMtarafından Irak'a konulan ambargo sebebiyle kapatılmış olup, faaliyeti durmuştur (1992 Aralık). Üçüncüsü ise Yumurtalık-Kırıkkale Boru Hattıdır. Uzunluğu 447 km olup, senelik taşıma kapasitesi 5 milyon tondur. Boru hattı Kerkük petrolünü Orta Anadolu Petrol Rafinerisine ulaştırmaktadır. Dördüncüsü ise Türkiye'nin en uzun boru hattı olan Rusya Federasyonu-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattıdır. 114 kilometrelik kısmı Marmara Denizinde olmak üzere 818 kilometredir. Bulgaristan sınırından girerek Hamitabat'tan Ankara'ya kadar uzanan boru hattı normal kapasitesine 1994'te ulaşacak ve senede 6 milyon m3 gaz taşıyacaktır.

Halihazırda proje aşamasındaki boru hatları ise Katar Doğal Gaz Boru Hattı ile İran-Türkiye Doğal Gaz ve Ham Petrol Boru Hattıdır. Ülkemizdeki boru hatlarının yapım ve işletmesi BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş.)ın görev ve sorumluluğundadır. Petrol ürünleri boru hatları ise yapımından işletmeye Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO)nın görev alanında kalır.


Konular